جمیله پازوکی - استاد گروه زیست شناسی، دانشکده ی علوم و فناوری های زیستی، شهید بهشتی،تهران،ایران
سیده سارا موسوی - دانشجوی کارشناسی ارشدگروه زیست شناسی، دانشکده ی علو م و فناوری های زیستی، شهید بهشتی،تهران،ایران
راضیه مرندی - کارشناس ارشد زیست شناسی ،دانشکده ی علوم و فناوری های زیستی،شهید بهشتی ،تهران،ایران

کیتین به عنوان فراوان ترین آمینو پلی ساکارید موجود در طبیعت می باشد .پوشش خارجی سخت پوستانی همچون خرچنگ، لابستر،میگو ، نرمتنان و... شامل کیتین هستند.کیتوزان پلیمری است که از دی استیلاسیون کیتین به دست می آید. کیتوزان از پوسته یمیگوی penaeus semisulcatus واسکلت خارجی ، قسمت کاراپاس ، سینه وشکم ، چنگک و پاهای خرچنگ شناگر آبی portunus segnis با استفاده از اسید کلریدریک (HCI)، هیدروکسید سدیم (NaOH) و پراکسید هیدروژن (H۲O۲) در غلظت ها و درجه حرارت های مختلف طی فرآیندهایی به منظور حذف مواد معدنی ، پروتئینی، رنگدانه ها و روشهای مختلف استیلاسیون استخراج شد. درصدخلوص کیتوزان بهینه با استفاده ازآنالیز ۸۱FTIR% براورد شد. نانوذرات کیتوزان بر اساس روش ionic gelation تهیه شدند. اثر پارامترهایی مانند غلظت کیتوزان ، غلظت (TPP) و زمان واکنش بر توزیع اندازه ذرات مورد بررسی قرار گرفت. مشخصات نانوذرات حاصله توسط پراکندگی نوری دینامیک (DLS)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و پراش اشعه ایکس (XRD) تعیین شد.نتایج تحقیق حاضر نشان داد که پوسته خرچنگ و میگو به عنوان یک منبع بالقوه جهت تولید کیتین و کیتوزان می باشند. استخراج مواد زیست فعال از دور ریزهای موجودات دریایی می تواند مسیری در جهت کاهشآلودگی های محیط زیستی و استفاده بهینه از آن ها برای جایگزینی با مواد شیمیایی ناسازگار با محیط زیست، در حل مشکلاتزیست محیطی جوامع انسانی است و همچنین تبدیل کیتوزان به نانو ذرات به دلیل ماهیت منحصر به فرد زیست تخریب پذیر، زیستسازگار، غیر سمی و ضد میکروبی توجه زیادی را در زمینه های مختلف به خود جلب کرده اند.

دور ریز های دریایی، سخت پوست، مواد زیست فعال، نانوذرات کیتوزان