فرید مهدقره باغ - دانشجوی فارغ التحصیل دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
ابوالفضل حاجی بمانی شورکی - استادیار بخش مامایی و بیماری های تولید مثل، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

با توجه به اینکه امروزه تولید و تقاضای شیر میش در کشور و همچنین در سطح جهانی افزایش یافته است، نگرانی فزایندهای در مورد کیفیت آن وجود دارد. پیش نیاز اصلی تولید محصول شیر مرغوب تولید شیر خام با کیفیت بالا توسط دامداریها است. اگر به دام خوراک نامناسب داده شود و یا در هنگام شیرواری به طور نامناسب مدیریت شوند و یا شیر، به صورتنامناسب بعد از دوشش از جمله فرآیند خنک شدن حمل شود، ممکن است باعث خراب شدن شیر شود. کیفیت شیر گوسفندنه تنها با توجه به محتوای مواد مغذی بلکه از نظر جنبه های بهداشتی نیز تعیین می شود. بنابراین ، هدف این مقاله تعیینتاثیر مرحله شیردهی و آبستنی بر کیفیت شیر در میش ها می باشد. نتایج مطالعات نشان داد که مرحله شیردهی تاثیرمعنی داری بر میزان روزانه شیر، میزان مواد جامد کل، پروتئین کل و لاکتوز دارد. علاوه بر این، مرحله شیردهی تاثیر قابلتوجهی بر تعداد کل باکتریها، تعداد باکتریهای سایکوفیلیک و تعداد کل باکتری و تعداد سلول های سوماتیک شیر دارد. بعلاوه ، آبستنی تاثیری معنادار بر محتوای کل مواد جامد، چربی، پروتئین کل داشته اما تاثیری بر لاکتوز ندارد. همچنین،با افزایش شکم آبستنی تعداد سلولهای سوماتیک نیز افزایش می یابد.

شیردهی ، میش ، کیفیت شیر ، شیر گوسفندی