مسعود داوری نژادمقدم - دکتری برنامه ریزی شهری، مسئول امور طرح های توسعه شهری حوزه میانی غربی، شهرداری مشهد

شهرهای تاریخی ایران از جمله شهر مشهد به دلیل قدمت زیاد دارای بافتهای فرسوده متعددی است که عمدتا اینبافت ها به لحاظ کالبدی، اجتماعی و اقتصادی دارای معضلات و مشکلات فراوانی میباشند. در این میان محله "قلعه آبکوه"از جمله بافت های آسیب پذیر از نظر کالبدی و عملکردی است که به شکلی استثنایی در مرکز شهر و در مجاورت یکی ازمرفه نشین ترین محلات شهری مشهد واقع است . از این رو هدف از این پژوهش، شناخت وضعیت کالبدی بافت فرسودهمحله قلعه آبکوه مشهد است. روش شناسی انجام این پژوهش از نظر هدف تحقیق، کاربردی و از منظر چارچوب پژوهش،تحلیلی- توصیفی است که به شیوه پیمایشی انجام می شود. ابزار جمع آوری اطلاعات، مشاهدات میدانی و نیز پرسشنامهاست. در این پژوهش همچنین از مدل تحلیلی SWOT برای شناخت محدودیت ها و امکانات در نظام فرم کالبدی محله قلعه آبکوه نیز استفاده شده است. با توجه به تجزیه و تحلیل داده ها، نتایج پژوهش نشانگر آن است که قلعه آبکوه دارایبافتی روستایی است که بتدریج در طول زمان و با توسعه افقی شهر در محدود شهر قرار گرفته که به دلیل ریشه های عمیقاجتماعی و تاریخی به آسانی خود را با بافت جدید شهر تطبیق نداده و اکنون بافت مزبور به مثابه بافتی ارگانیک، فرسوده وبسیار متراکم است که در تعارض با حوزههای همجوار خود از نظر خصوصیات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی قرارگرفته است.

بافت فرسوده، قلعه آبکوه، ساماندهی، نوسازی، بهسازی