توریسم روستایی : فرصت یا تهدید در مسیر توسعه پایدار روستایی با تأکید بر توسعه کشاورزی پایدار

ساکنین مناطق روستایی اصلی ترین قشر تولید کننده محصولات کشاورزی و مواد غذایی و نیز مهمترین عنصر پویایی و سلامت جوامع بشری به شمار می آیند؛ بنابراین بهبود و ارتقاء سطح زندگی آنان بایستی م ورد توجه دولت ها و سیاستگذاران قرار گیرد. با عنایت به گسترش فعالیت های کشاورزی و کاهش حاصلخیزی خاک در سه دهه اخیر، تنوع بخشی به اقتصاد روستاییان و رهایی آنان از اقتصاد تک پایه ای در جهت ارتقا سطح زندگی شان امری ضروری و اجتناب ناپذیر می باشد. در این راستا می توان از توریسم روستایی بعنوان یکی از جدیدترین گزینه های تنوع بخشی منبع درآمد جوامع روستایی بهره گرفت. چنان که کشورهای توسعه یافته توانسته اند این گزینه را به شکل موثری جایگزین صنایع سنتی روستایی مانند کشارزی، جنگلداری، مرتعداری، معدن کاوی، ماهیگیری و ... کنند. نکته ای که در فرایند گسترش صنعت توریسم روستایی حائز اهمیت می باشد این است که توریسم روستایی همانند هر پدیده دیگری هم دارای اثرات و پیامدهای مثبت و مطلوب (مانند رشد اقتصادی، کاهش فقر، کاهش مهاجرت، افزایش فرصت های شغلی و...) بوده و هم می تواند موجبات بروز اثرات و پیامدهای منفی و نامطلوب (مانند افزایش قیمته ا، ناهنجاریهای اجتماعی، تبعیض نژادی، تحریف باورها و عقاید و مهمتر از همه تخریب محیط زیست و آلودگی های صوتی) را فراهم آورد؛ در واقع می توان آن را به یک شمشیر دولبه تشبیه کرد که از یک سو می تواند آبادگر باشد و انقلاب بزرگی در وضعیت اقتصادی و رفاه روستایان پدید آورد (اگر به درستی برنامه ریزی، اجرا و مدیریت گردد ) و از طرف دیگر می تواند ویرانگر نیز باشد و وضعیت اقتصادی و رفاهی ذینفعان را بدتر نیز بکند (اگر به درستی برنامه ریزی، اجرا و مدیریت نگردد) بنابراین لازم است در فرایند گسترش توریسم در مناطق روستایی، تور یسم روستایی را جزیی از برنامه توسعه پایدار روستایی در نظر گرفت و در راستای رسیدن به توسعه پایدار روستایی با برنامه ریزی صحیح و عالمانه از ظرفیت ها و پتانسیل های توریسم روستایی نیز مدد گرفت بطوری که فعالیت های کشاورزی را تحت الشعاع قرار ندهد. این مقاله باهدف شناسایی پیامدهای مطلوب و نامطلوب حاصل از گسترش فعالیت های توریسمی در مناطق روستایی با تأکید بر کشاورزی پایدار می باشد که با روش مطالعه کتابخانه ای و منابع الکترونیکی انجام شده است .

Keywords:

توریسم روستایی , توسعه پایدار روستایی , کشاورزی پایدار , پیامدهای مطلوب , پیامدهای نامطلوب , فرصت , تهدید