سیده نجمه مقیمی مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
کیومرث کلارستاقی - استادیار - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
رضا صدرآبادی - دانشیار - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

به منظور بررسی تا ثیر تنش خشکی بر صفات زراعی و ظاهری 4 رقم گندم و همچنین معرفی رقمی کارآمدتردر جذب آب و تحمل خشکی آزمایشی گلدانی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4تکرار و 12 تیماردر محل گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد واقع در گلبهار انجام شد.ارقام مورد مطالعه شامل 4 رقم به نامهای :پیشتاز، پیشگام، مرودشت و گاسکوژن وفاکتور دوم سطوح مختلف آبیاری گندم شامل 100-80 -60 درصد آب مورد نیاز اجرا گردید عکس العمل ارقام به کاهش مصرف آب متفاوت بود به طوری که علی رقم کاهش صفات کمی و کیفی، مشاهده گردید بعضی ارقام در شرایط تنش تحمل بهتری داشتندکه پس از تجزیه وتحلیل نتایج ملاحظه گردید که دلیل اصلی ان وضعیت توسعه ریشه بوده است.به طوری که در ارقامی که طول و عرض و وزن ریشه بالاتری داشتند تحمل به خشکی بهتر بود. همچنین نتایج نشان داد که صفات ارتفاع بوته -طول سنبله-تعداد دانه در سنبله-وزن اندام هوایی -نسبت ریشه به اندام هوایی به طور معنی داری تحت تاثیر تنش خشکی بوده است . و صفات وزن دانه -شاخص برداشت- کارایی مصرف آب –حجم ریشه-طول ریشه- وزن خشک ریشه در ارقام مورد مطالعه کاملا متفاوت بوده اند.از انجایی که برهم کنش رقم وتنش خشکی بر روی صفات مختلفی از جمله :تعداد دانه در سنبله- وزن اندام هوایی –طول ریشه –عرض ریشه –نسبت ریشه به اندام هوایی –شاخص برداشت معنی دار بودمی توان نتیجه گرفت که حساسیت ارقام به تنش خشکی متفاوت بوده است .در مجموع می توان گفت : رقم مرودشت در درجه اول ورقم پیشتازدر درجه دوم ازنظر عملکرد دانه - شاخص برداشت و کارایی مصرف اب بخاطر دارابودن سیستم ریشه بهتر،تحمل به خشکی بهتری نسبت به بقیه ارقام داشتند.

عملکرد دانه،شاخص برداشت، کارایی مصرف آب