سمیرا پورمعینی - مدرس دانشگاه پیام نور اندیمشک.
الهام دورفرد - مدرس دانشگاه پیام نور اهواز.
فاطمه مصیب خوزانی - مدرس دانشگاه آزاد خرمشهر.
سیداحمد عسکری - مدرس دانشگاه پیام نور اهواز.

به منظور تعیین مناسب ترین تناوب زراعی ومدیریت بقایا برای کشت آبی ماش آزمایشی در سال 1385 تا 1386 درمزرعه ای واقع در شهرستان اندیمشک با استفاده از طرح آماری اسپلیت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار اصلی توالی کشت در 5سطح شامل باقلا گندم جو کلزا و شبدر و تیمار فرعی مدیریت بقایای گیاهی در 3 تکرار شامل سوزاندن بقایای گیاهی مخلوط نمودن بقایا و حذف کامل بقایای گیاهی بود . تجزیه مرکب برای اجزای متشکله عملکرد شامل تعداد بوته در واحد متر مربع ، تعداد غلاف در بوته ، تعداد دانه در غلاف ، وزن هزار دانه و شاخص برداشت و نیز تعداد شاخه های فرعی ارتفاع ، عملکرد بیولوژیکی ،درصد پروتئین انجام و نتایج نشان دادکه بین تناوب های به کار رفته و مدیریت های بقایا مختلف اختلاف معنی دار وجود دارد .از بین دو فاکتور مورد آزمایش اثر توالی کشت کاملا موثرتر از اثر مدیریت بقایای گیاهی بود . در این آزمایش توالی شبدر –ماش از میان سایر توالی ها و از میان مدیریت های بقایای گیاهی تیمار آتش زدن بقایا بر عملکرد واجزای عملکرد دانه و عملکرد بیول و ژیکی مؤثرتر بود . بیشترین عملکرد دانه در تناوب با شبدر و سوزاندن بقایای گیاهی با متوسط 295.48 گرم در متر مربع و کمترین عملکرد دانه در تناوب با باقلاو مخلوط نمودن بقایای گیاهی با متوسط 158.29 گرم در متر مربع و بیشترین درصد پروتئین دانه در تناوب با جو و حذف کامل بقایای گیاهی با متوسط 24.14 درصد بدست آمد .

تناوب عملکرد مدیریت بقایای گیاهی ماش