محمود رشیدی اقدم - دانشجوی دکترای مدیریت راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران
حمید رضا ترابی خالدی - دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران.
محمود علیزاده - دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران.

جریان انقلاب اسلامی و رویدادهای پس از آن، به شکل گیری نوعی رفتار، فرهنگ و سبک مدیریت سازمانی منجر شد که بعدها به عنوان کار و مدیریت جهادی تعبیر گردید. با اینکه در خصوص مدیریت جهادی تحقیقات متعدد صورت گرفته، اما کمتر پژوهشی با نگرش راهبردی، الگویی برای مدیریت جهادی ارائه نموده است. لذا هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگویی راهبردی جهت تبیین عناصر و ویژگی های مدیریت جهادی است. پژوهش حاضر بر مبنای دستاورد تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای بوده که با رویکرد آمیخته (ترکیبی از روش های کیفی و کمی) انجام پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق، خبرگان، اندیشمندان، صاحب نظران و مدیران حوزه مدیریت جهادی بوده که تعداد ۱۰۰ نفر از آنان به عنوان نمونه پژوهش در نظر گرفته شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های کیفی و کمی نظیر روش معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از این است که مفهوم مدیریت جهادی در سه حوزه اصلی انسان، سازمان و جامعه شکل می گیرد و انعکاس و بازتاب آن نیز در سه بعد رفتاری، ساختاری و زمینه‎ای است. بعد رفتاری (زیرمجموعه رفتار انسان)؛ شامل چهار ویژگی «اخلاق جهادی»، «کار و عمل جهادی»، «تفکر جهادی» و «روحیه جهادی» است. این ویژگی ها نشان دهنده رفتار انسان (و به ویژه مدیران جهادی) در مجموعه سازمان می باشند. بعد ساختاری در زیرمجموعه سازمان با دو ویژگی «ساختار سازمانی» و «تحول سازمانی» معرفی شد. بعد زمینه ای نیز در فرآیند مدیریت جهادی در پنج ویژگی اقتصادی، سیاسی، علمی، فناوری، اجتماعی- فرهنگی و محیط زیست از دید محیط شناسی و با نگاه توانمندسازی تعریف شده است.

الگوی راهبردی, مدیریت جهادی, بعد رفتاری, بعد ساختاری, بعد زمینه ای