تحلیل عوامل بازدارنده مشارکت کشاورزان در طرحهای توسعه کشاورزی مطالعه موردی: شهرستان همدان

اکثر نظریه پردازان توسعه معتقدند که منابع انسانی عامل تعیین کننده خصوصیت و روند توسعه اجتماعی و اقتصادی آن جامعه است و کشاورزان هر جامعه ای به عنوان تامین کنندگان اصلی مواد غذایی نه تنها موضوع و هدف هر نوع برنامه توسعه ای هستند، بلکه عامل پیشبرد اهداف توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه نیز به شمار می آیند. بی شک، مشارکت افراد روستایی در امور زندگی خویش به ویژه در برنامههای توسعه کشاورزی نظیر تغییر نوع آبیاری، نوع کشت و مانند آن با هدف ارتقاء توانمندیهای آنان رهیافت بسیار مناسبی برای افزایش تولیدات کشاورزی به شمار میآید. در این راستا پژوهش حاضر به دنبال بررسی عوامل بازدارنده مشارکت کشاورزان در برنامههای توسعه کشاورزی میباشد. از جمله افراد صاحب نظر در خصوص مساله مطرح شده، کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی میباشند که جامعه آماری تحقیق را تشکیل میدهند. تحقیق از نوع کاربردی و روش تحقیق از نوع پیمایشی میباشد که با استفاده از نمونهگیری احتمالی و سیستماتیک، تعداد 58 نفر از کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان همدان انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه میباشد که روایی آن با استفاده از نظرات اساتید رشته توسعه روستایی دانشگاه بوعلیسینا و کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی تایید و پایایی آن با استفاده از فرمول کرونباخ- آلفا α>0/78 در قسمت اصلی پرسشنامه (میزان مشارکت)، محاسبه گردید. به منظور تشخیص معنیدار بودن روابط بین متغیرها از آزمونهای همبستگی و همچنین جهت علییابی متغیرهای وارد شده در بازدارندههای مشارکت کشاورزان در طرحهای توسعه از روش تحلیل عاملی بهره گرفته شد. متغیرهای وارد شده، در مجموع 76 درصد از عوامل بازدارنده مشارکت روستاییان را تبیین نمودند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد از دیدگاه کارشناسان، سه عامل سازمانی، اجتماعی و خرده فرهنگ روستایی، به ترتیب بیشترین اثرات علّی را بر عدم مشارکت کشاورزان دارا میباشند. در پایان راهبردهای متناسب با نتایج مطالعه جهت بهبود وضعیت مشارکت کشاورزان ارائه گردید

Keywords:

عوامل بازدارنده , مشارکت کشاورزان , طرحهای توسعه کشاورزی