اثرات زیست محیطی دریاچه هامون براقلیم منطقه سیستان

دریاچه هامون پهناورترین دریاچه آب شیرین در سراسر فلات ایران به شمار می آید که دارای سه قسمت اصلی به نام های هامون پوزک هامون صابوری و هامون هیرمند می باشد که در مواقع کم آبی از هم مجزا و در ایام پرآبی به هم متصل می شوند. هامون پوزک در داخل خاک افغانستان، هامون هیرمند در داخل خاک ایران و هامون صابوری در میان اراضی دو کشور قرار دارد. با توجه به وضعیت توپوگرافی منطقه و قرار گرفتن دشت سیستان در دلتای رودخانه هیرمند, آب دریا چه هامون از رودخانه های جاری در اراضی کشور افغانستان و به ویژه رودخانه هیرمند تامین می شود. در سالهای پرآبی دریا چه، سطح بیشتری از منطقه را آب فرا گرفته و پوشش گیاهی نیز افزایش می یابد. افزایش سطح آب و پوشش گیاهی در منطقه سبب می شود که رطوبت نسبی در اثر تبخیر و تعرق افزایش یابد که این خود اقلیم خشک و شکننده منطقه را تا حدودی تعدیل می کند. در فصل تابستان مقداری از انرژی گرمائی خورشید صرف تبخیر و تعرق می شود و رطوبت نسبی در منطقه افزایش می یابد که با وزش بادهای ۱۲۰ روزه دما کاهش محسوسی دارد. کاهش دما و افزایش رطوبت نسبی سبب کاهش شیب تغییرات فشار می شود که به دنبال آن از سرعت بادهای ۱۲۰ روزه نیز کاسته می شود. مجموع این شرایط سبب ایجاد محیطی مطلوب برای ساکنین منطقه می گردد. در عوض در سالهایی که سطح دریاچه ها خشک می باشد. تابش خورشیدی تبدیل به گرمای محسوس شده و بدلیل کمبود رطوبت, دما افزایش پیدا کرده در نتیجه شیب تغییرات فشار نیز افزایش یافته و بر سرعت بادهای ۱۲۰ روزه افزوده می شود. مجموع این عوامل تبخیر منطقه را به حدود ۵ متر در سال می رساند. در این مقاله زیست محیطی آن مورد بررسی قرار گیرد.

Keywords:

دریاچه هامون , زیست محیطی , اقلیم سیستان , اثرات , خشکسالی , چالش