سیده آیدا حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، موسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران
اردلان افلاکی - استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
علی شمس الدینی - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت، مرودشت، ایران

بشریت سرعتی روزافزون را جهت دستیابی به مکانی که پاسخگوی خواسته هایش باشد، در پیش گرفته و شهر نیز به عنوان یک نهاد انسانی مدنی، در راستای همسو شدن با نیازهای شهروندانش محکوم به تغییر و دگرگونی است. به طبع این تغییرات اگر بدون برنامه ریزی روی دهند، پیامدهای ناگواری بر ابعاد سکونتگاهی انسان از خود بر جای می گذارد. بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری ازجمله این پیامدها هستند و بشر سال هاست که در پی را هحلی جهت ساماندهی موثر این مناطق می کوشد. هدف این نوشتار ارائه ی مفهومی جامع از فرآیند احیای شهری، روشهای مداخله، عرصه ها و اهداف آن در راستای دستیابی به برنامه ای کارآمد جهت برطرف نمودن معضلات بافت های فرسوده در گستر ههای کالبدی، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی می باشد. بر این اساس پس از مروری بر تعاریف و نظریات مطر حشده، به معرفی طر حهای ساماندهی در برخی از کشورهای توسعه یافته ی جهان و تجارب پیشین ایران، جهت ارائه ی راهکارهای موثر در راستای حل معضلات بافت های فرسوده در کشورمان می پردازیم. بنابراین این تحقیق به لحاظ هدف از نوع کاربردی است.جمع آوری اطلاعات به شیوه ی کتابخانه ای و اسنادی صورت پذیرفت و درنهایت با روش توصیفی تحلیلی، به واکاوی شرایط موجود در جامعه و ارائه ی راهکارهایی اجرایی در راستای حل مشکلات بافت های فرسوده ی شهری پرداخته شد. نتایج گویای آن است که کشورهای توسعه یافته توانسته اند با اتخاذ سیاست هایی همچون: آموزش، ارائه ی تسهیلات مالی وکاربست قوانین تشویقی، ضمانت اجرایی از سوی دولت، توجه به خواسته های شهروندان و در پی آن ایجاد برنامه های مشارکتی و... به مقدار قابل توجهی مشکلات این گونه بافت ها را برطرف نمایند. اما در کشورمان به دلیل نبود برنامه ای پایدارو به طبع ارائه ی برنامه های متعدد در هر دوره ی زمانی، عدم وفاق دستگاه ها و مدیران شهری، نبود برنامه ی مشارکتی موثرو مدیریتی متکی به مرکز، وجود مشکلات مالی و اقتصادی و...، موجب شده تاکنون آن طور که باید نتوانیم معضلات پیچیده ی بافت های فرسوده را برطرف نماییم.

احیای شهری، بافت فرسوده، بهسازی و نوسازی، بازسازی