جلیل خلیل نژاد - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری

از نیمه دوم قرن بیستم مفهوم مشارکت با نگرشی نو، به موضوع کلیدی در برنامه های توسعه، به خصوص برنامه های توسعه شهری بدل شده است. برای تقویت و گسترش امر مشارکت مردم در برنامه ریزی، شناخت عوامل موثر بر این امر ضروری است. امروزه مشارکت از اساسی ترین مفاهیم در رشد و توسعه در تمامی جنبه های زندگی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به شمار می آید چرا که برنامه ریزی درحوزه های مختلف بدون مشارکت مردم قابل اجرا نبوده و نتایجی که به همراه دارد. انتظارات برنامه ریزان را برآورده نمی سازد . مشارکت مقوله ای است جمعی که در ابعاد و حوزه های مختلف قابل بررسی است. مفهوم مشارکت اجتماعی یک نقطه مهمی درداخل رشته هایی از قبیل علوم سیاسی، علوم اجتماعی و روانشناسی اجتماعی را اشغال کرده است و به عنوان کانون بسیاری از مفهوم سازی ها و تئوری ها در آمده است »مشارکت اجتماعی درون زمینه ای اجتماعی اتفاق می افتد جایی که مردم در فعالیت های اجتماعی در بسیاری از شبکه های اجتماعی رسمی و غیر رسمی وارد می شوند شکل های مشارکت اجتماعی به وسیله موضوعات رخ داده درون اجتماع یا محل و فرهنگ، هنجار، ارزش ها و رسومات مربوط به آن تعیین می شود. هدف پژوهش حاضر بررسی راهکارهای افزایش کیفیت زندگی شهری با رویکرد مشارکت شهروندان در اداره شهر با روش اسنادی و کتابخانه ای می باشد . نتیجه پژوهش ها نشان می دهد مشارکت مردم در روند تصمیم گیری شهری یکی از عناصر اصلی توسعه همه جانبه شهری بوده و افزایش مشارکت مردم در امور شهری می تواند در ایجاد تعادل شهری نقش ارزنده ای را ایفا نماید. ولیکن شهروندان و مدیران شهری نباید از این نکته غافل باشند که داشتن شهری مملو از آرامش و زیبایی جز در سایه نزدیکی و همکاری همه جانبه دو طرف یاد شده حاصل نخواهد شد. لذا باید شهروندان و مسئولان مشارکت را به گونه برای خود تعریف کنند که هریک به سهم خود در آباد کردن شهرها حضور داشته و حضور یکی مانع از عمل به وظایف نزد دیگر ی نباشد.

مشارکت، شهروندان، شهروندی، مدیریت شهری، امور شهر