بررسی تاثیر شیرابه محل دفن بر آلودگی محیط با فلزات سنگین؛ مطالعه موردی محل دفن پسماندهای شهر تهران، مجتمع آرادکوه

مهمترین مسئله آلودگی مرتبط با سایت های دفن پسماند، تولید گازهای خطرناک و انتشار شیرابه است. در صورت عدم کنترل و نشت به محیط، به دلیل اثرگذاری طولانی مدت حتی صدها سال پس از بسته شدن محل دفن، تاثیرات منفی آنها قابل مشاهده خواهد بود. مشخص شده است که آلودگی های خاک توسط فلزات سنگین شیرابه تاثیر بالقوه ای برکیفیت محیط زیست و سلامت انسان دارد. روزانه حدود ۲۵۰۰ تن پسماند در مجتمع آرادکوه تهران دفن می شود که ازاین مقدار، ۲۵۰ مترمکعب در روز شیرابه تولید میگردد. هدف از این مطالعه بررسی میزان فلزات سنگین ناشی از شیرابه محل دفن پسماند شهری تهران در محیط پیرامون شامل خاک و گیاهان است. نتایج نشان داد که خاک اطراف محل دفن و لاگن های تبخیر، آلوده به فلزات سنگین نبوده اما غلظت آهن و منگنز بیشتر از حد استاندارد هستند. در میان فلزات میزان جذب کادمیوم در گیاهان بیشتر از سایر فلزات بوده و به ترتیب Cd> Fe> Cu> Ni> Mn> Pb از محیط خاک به گیاه انتقال یافته است. بررسی ها در محیط گیاهی نشان داد که گونه های ساسولا اکوتیفولیا و آتریپلکس پتانسیل مناسبی برای کاهش غلظت فلزات سنگین در محیط های آلوده دارند. نتایج حاصل از شاخص غلظت زیستی (BF) در اجزای مختلف گیاه بیانگر نسبت غلظت فلزات در نمونه ها به ترتیب ریشه به خاک> برگ به خاک > ساقه به خاک است. این موضوع نشانگر تمایل هر دوگونه گیاهی به ذخیره فلزات در ریشه است. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که جداسازی عوامل ایجاد کننده آلودگی مانند باطری ها و جدابودن جریان پسماندهای صنایع از پسماندهای شهری کمک شایانی به کاهش غلظت فلزات سنگین در شیرابه مرکز دفن می کنند. استفاده از پسماندهای عمرانی به عنوان پوشش روزانه، باعث شده استتا غلظت آهن در شیرابه افزایش پیدا کند.

Keywords:

فلزات سنگین , محل دفن , گیاه پالایی , مدیریت پسماند شهری , شیرابه , انتقال فلزات سنگین