احسان اخوان ادبائی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مدیریت اماکن متبرکه مذهبی دانشگاه بین المللی امام رضا (علیه السلام)
مهدی غفوری فرد - دانشجوی دکتری رشته مدیریت بازرگانی دانشگاه علامه طباطبائی، مدرس دانشگاه بین المللی امام رضا (علیه السلام)

با توجه به توسعه همه جانبه جوامع رسیدگی به موضوعات مربوط به توسعه به ضرورتی برای همگان تبدیل شده است. از طرفیدر مجموعه های مختلف نیاز به توسعه و مولفه های آن، با یکدیگر فرق دارد. در ارتباط با مقوله توسعه، اسلام دارای نظریه است.اسلام توسعه و پیشر ت را در راستای تکامل انسان به سمت خداوند متعال در نظر می گیرد. از این رو به دلیل اینکه ذات موجوددر اماکن متبرکه مذهبی ریشه مذهبی و الهی دارند بایستی در مسائل مربوط به توسعه این اماکن از الگوهای دینی و مذهبییاری جست. در این مقاله به شیوه های توسعه غربی و تعاریف آن پرداخته شده است و سپس با کنکاش در علوم اسلامی، الگویتوسعه اسلامی و ضوابط آن بر اساس دیدگاه دین مبین اسلام پدیدار گشته است. اسلام توسعه را به چهار شاخص توسعهانسانی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تقسیم بندی می کند. این شاخص ها در توسعه اماکن متبرکه مذهبی و ساختار آن در بخشهای مختلف نیز وجود دارد. با کنکاش در علوم اسلامی پی به این برده شده است که توسعه در اماکن متبرکه مذهبی از دیدگاهاسلام به اموری از جمله امور محرومان، امور اقتصادی، امور رفاهی، امور عمرانی، امور انتظامات- نگهبانی- حراست، امور علمی، امور اداری، امور برنامه ریزی راهبردی، امور فرهنگی گروه بندی می شود و هر کدام دارای شرح خاص خود از منظر اسلام می باشد. این تحقیق به روشعلمی ترویجی در قالب مطالعات کتابخانه ای گردآوری شده است.

توسعه، اماکن متبرکه مذهبی، اسلام، شاخص