سیدمحمد مهدوی - دانشجوی کارشناسی ارشد خاکشناسی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ت
مهدی شرفا - استادیار گروه علوم مهندسی علوم خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگ
علی چعب - دانشجوی کارشناسی ارشد خاکشناسی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه ت

عناصر سنگین حاصل از فعالیت های صنعتی، کارخانجات و کودها و آفتکش ها وارد خاک شده و تا مدتها در خاک باقی می مانند. هر کدام از این مواد به محض ورود به خاک درگیر واکنشهای مختلفی از جمله جذب سطحی ذرات خاک و انتقال در طول پروفیل خاک میشوند. بنابراین یافتن راهکارهایی جدید به منظور کاهش تحرک فلزات سنگین در خاک، لازم می باشد. در این مطالعه، اثر کودهای گاوی، مرغی و ورمی کمپوست بر روی انتقال کادمیوم Cd2+ در خاک بررسی شد. بافت خاک مورد مطالعه لومی شنی بود و در ستون های با طول 20 سانتی تر و قطر 19 سانتی متر تعبیه شد. سه سطح از کودهای گاوی، مرغی و ورمی کمپوست در سطوح 0و 1 و 2 درصد وزنی به کار برده شد و سه سطح از غلظت کادمیوم در سطوح 0، 5و 10 میلی گرم در لیتر به صورت محلول تهیه شد. هر پانزده روز یک بار به مقدار یک حجم منافذ به ستون های خاک محلول مورد نظر داده شد و در پایان هر دوره، محلول زهکش شده ازانتهای ستون ها جمع آوری گشته و غلظت کادمیوم در آن اندازه گیری شد. آزمایش در پنج دوره پانزده روزه به انجام رسید. بررسی ها نشان داد بیش از 90 درصد کادمیوم اضافه شده به خاک در تمام تیمارها تثبیت گشت و میزان کمی از کادمیوم از ستون خاک شسته شد. کود ورمی کمپوست بیشتر توانست نسبت به کود گاوی و مرغی، کادمیوم را در خاک تثبیت نماید. توانایی کود مرغی در تثبیت کادمیوم در خاک ناچیز و حتی در بعضی از مواقع کمتر از تیمار شاهد توانست کادمیوم را تثبیت دهد

: انتقال کادمیوم، آلودگی خاک و آب، ورمی کمپوست، کود مرغی و گاوی