هوشنگ سروش هریس - کارشناس ارشد علوم اقتصادی

راه های مختلفی برای تامین مالی کسری بودجه دولت وجود دارند که هریک از آنها آثار متفاوتی بر متغیرهای اقتصادی برجای می گذارند. چهار روش عمده جهت تامین مالی کسری بودجه ، که هریک از روش ها با توجه به تفاوت تاثیرگذاری آنها بر عرضه پول دارای آثار متفاوتی خواهند بود. روش اول-استقراض از بانک مرکزی افزایش پایه پولی افزایش عرضه پول. روش دوم- افزایش مالیاتها انتقال پول از مردم به دولت عرضه پول تغییرنمی کند. روش سوم- فروش اوراق قرضه به مردم انتقال پول از مردم به دولت عرضه پول تغییر نمیکند.روش چهارم-استقراض از خارج افزایش خالص دارائیهای خارجی بانک مرکزی افزایش پایه پولی افزایش عرضه پول.عمده ترین راه برای تامین مالی کسری بودجه در ایران،استقراض از بانک مرکزی بوده است که این روش با افزایش حجم پول و تورم همراه میباشد و در حقیقت یک نوع تلاقی و ادغام بین سیاستهای پولی و مالی پدید می آید.در مقاله حاضر به بررسی تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر کسری بودجه در کشورهای منتخب ( روسیه ، آذربایجان ، قزاقستان ، ترکمنستان و ایران ) در دوره زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ پرداخته شده است و نتایج حاصل از تخمین مدل حاکی از تاثیر منفی سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر کسری بودجه به عنوان محدودیت مالی در این کشورها دارد.

هزینه نیروی کار، سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) ، محدودیت مالی دولت ، تولید ناخالص داخلی ، PANEL DATA