ارزیابی مدیریت اسیدشویی جهت رفع گرفتگی قطره چکان ها، یک مطالعه موردی: استان کرمان

توجه به تاریخ آب و آبیاری در جهان نشان میدهد که در یکصد سال گذشته روشهای بسیار متعددی در زمینه آبیاری ابداع شده و مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به کمبود منابع آب شیرین برای تولید محصولات زراعی و باغی ، همواره سعی بر این بوده که آب به اندازه و فقط به گیاه داده شود و از آبیاری بخش هایی از زمین که خارج از محدوده رشد گیاه است جلوگیری شود. . روشهای موسوم به آبیاری قطره ای نمونه بارز نسل جدید روشهای آبیاری و نوآوری هایی است که در این زمینه صورت گرفته است. سیستم های آبیاری قطره ای به این منظور طراحی شدهاند تا آب با سرعت خیلی کم به گیاه برسد. کاملا روشن است که برای این کار آب باید از سوراخها یا قطره چکان ها ی بسیار کوچک عبور کند که موجب گرفتگی آنها میشود. گرفتگی سوراخها توزیع یکنواخت آب را کاهش می دهد. مهمترین مساله در نگهداری سیستم های آبیاری قطره ای، گرفتگی قطره چکان ها می باشد. در این پژوهش سعی بر این است که با توجه به شناسایی مواد شیمیایی که باعث گرفتگی قطره چکان ها گردیده، نوع ماده شوینده یا اسید انتخاب شده و عملکرد آن طی تیمارهای مختلف ، جهت کاهش گرفتگی قطره چکان ها مورد بررسی قرار گیرد. پس از انتخاب مزرعه مورد نظرنسبت به انتخاب نمونه های قطرهچکان اقدام گردید و پس از اندازه گیری دبی هر یک از قطره چکان ها نسبت به گروه بندی آنها بر اساس دبی مشاهده شده اقدام گردید. این پژوهش در قالب طرح بلوکهای تصادفی انجام شد، متغیرها عبارتند از: اسیدشویی در دو سطحPH۳ وPH۵ و قطره چکان ها در پنج رده مختلف از نظر میزان دبی (گرفتگی ۱۰۰ درصد،گرفتگی ۷۵تا ۱۰۰ درصد، گرفتگی ۵۰ تا ۷۵ درصد، گرفتگی ۲۵ تا ۵۰ درصد و گرفتگی ۰تا ۲۵ درصد). در اسیدشویی با توجه به در دسترس بودن و به صرفه بودن، اسید سولفوریک ۹۸ درصد مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد دراین مزرعه که گرفتگی قطره چکان ها ترکیبی از گرفتگی فیزیکی و شیمیایی بود، اسیدشویی با PH۳ گزینه مناسب تری برای کاهش میزان گرفتگی قطره چکان ها نسبت به اسیدشویی با PH۵ میباشد و همینطور اسیدشویی با PH۳ برای گرفتگی های بالای ۷۵ درصد که درصد گرفتگی شیمیایی بیشتری دارند نسبت به گرفتگی های زیر ۷۵ درصد موثرتر خواهد بود.

Keywords:

گرفتگی شیمیایی , کیفیت آب آبیاری , اسیدشویی.