محمد شاهوردی
عظیم خزائی
علیرضا چگنی
محمود نصرالهی

به منظور بررسی تاثیر رژیم آبیاری و الگوی کاشت بر راندمان مصرف آب ژنوتیپهای سورگوم علوفه ای، آزمایشی با آرایش اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سالهای زراعی ۱۳۹۴ و ۱۳۹۶ در مزرعه تحقیقاتی پردیس آموزش و تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا گردید. رژیم آبیاری به عنوان عامل اصلی در دو سطح (آبیاری همه خطوط و آبیاری یک درمیان) و الگوی کاشت (یک ردیفه و دو ردیفه) و ژنوتیپ (رقم پگاه، هیبرید اسپیدفید و لاین KF۱۸) به صورت فاکتوریل به عنوان عامل فرعی بررسی شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر الگوی کشت و رژیم آبیاری در سطح احتمال یک درصد و رقم در سطح پنج درصد در سال اول معنی دار شدند. در سال دوم اثر متقابل الگوی کشت رقم و رژیم آبیاری الگوی کشت در سطح پنج درصد معنی دار شدند .مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که راندمان مصرف آب در سطح کم آبیاری در هر دو سال به طور معنی داری از رژیم آبیاری کامل بیشتر بود. این برتری ۳۴/۰۸درصد مشاهده شد. به این معنی که با مقدار آب ثابت در رژیم کم آبیاری می توان تا ۳۵ - ۵۰ درصد مساحتی که به روش نرمال کشت می گردد به سطح کشت افزود. همچنین مقایسه میانگین اثر متقابل الگوی کشت و رقم بر راندمان مصرف آب در هر دو سال نشان داد که بالاترین راندمان مربوط به ترکیب دو خط کشت روی ردیف رقم اسپیدفید و لاین KF۱۸ و کمترین مربوط به پگاه با یک خط کشت روی پشته بود

سورگوم علوفه ای، الگوی کاشت، رژیم کم آبیاری، رقم و راندمان مصرف آب