مهدی اشراقی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری
فاضل ایرانمنش - عضو هیئت علمی پژوهشکده تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری

یکی از مهمترین مسائلی که پس از وقوع زلزله مورد توجه سازمان های مسوول در زمینه مدیریت بحران قرار می گیرد، انتخاب محلی مناسب و ایمن جهت استقرار موقت جمعیت های آسیب دیده از سوانح است. سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) با توجه به ویژگی منحصر به فرد آن در مکان یابی می تواند به یک عنوان ابزار کار آمد در مکانیابی منطاقی جهت استقرار آسیب دیدگان در خدمت تصمیم گیرندگان قرار گیرد. در این مقاله منطقه 2 شهرداری تهران به عنوان الگوی تهیه پایگاه داده مکانی به منظور مکان یابی محل های استقرار موقت جمعیت های آسیب دیده ناشی از زلزله انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته است. بر این اساس، ابتدا مدل مفهومی طراحی و لکیه لایه های داده های مورد ناز برای ایجاد پایگاه داده های مکانی اعم از لایه های تاسیسات، خدمات شهری و شریان های حیاتی و همچنین خصوصیات و ویژؤگی های طبیعی منطقه گردآوری و با قالبی یکسان از نظر سیستم مختصات رقومی گردیند. سپس با استفاده از امکانات سامانه های اطلاعات جغرافیایی تلفیقی و تحلیل اطلاعات انجام شد. پس از آن معیارها و شاخص های استاندارد شده برای تعیین مکان های استقرار اضطراری جمعیت های آسیب دیده ناشی از زلزله به صورت وزنی در پایگاه داده های مکانی وارد و بر اساس آن جستجو و استخراج نتایج انجام پذیرفت. نتایج نشان داد با توجه به معیارها و استانداردهای مکان یابی مناطق مناسب جهت اسکان موقت آسیب دیدگان، از جمله حرائم شریان های حیاتی از جمله خطوط انتقال نیرو، خطوط گاز و سایر شریان ها و همچنین شرایط طبیعی منطقه، بهترین مکان ها برای اجرای عملیات اسکان موقت فضاهای باز برخی پارک های این منطقه شهری است.

برنامه ریزی ، زلزله ، سامانه های اطلاعات جغرافیایی ، اسکان موقت ، منطقه 2 ، GIS