مروری بر اصلاح گیاهان دارویی و بررسی اهمیت آن

اهمیت و نقش گیاهان دارویی و معطر بر همگان روشن است. فرآیندهای بیوشیمیایی و متابولیکی در گیاهان تحت تاثیر کنترلژنتیکی است. تنوع ژنتیکی کنترل شده در جهت بهبود عملکرد و ایجاد ثبات زیست محیطی می تواند نقش موثری در برآوردهکردن اهداف بشر داشته باشد. ایجاد تنوع جدید می تواند با روش هایی مانند اصلاح نژاد ترکیبی، تولید ترکیبی، تلاقی مصنوعی،جهش های ناشی از تغییرات سوماکلونال، انتقال ژن ، تولید مثل کلون، انتخاب و تغییرات شیمیایی حادث شود. از جمله اهدافمشترکی که در اصلاح گیاهان دارویی دنبال می شود، می توان به موارد ذیل اشاره نمود: سازگاری بالا و عملکرد پایدار، مقاومت دربرابر آفات و بیماری های حشرات، مقاومت به تنش های خشکی و شوری، ارزش عملکردی و ایمنی بالا، مناسب بودن برایکاربردهای فناوری در کشاورزی، تامین ورودی کم (نیازهای غذایی کم)، صرفه جویی در هزینه و تولید پایدار، محافظت موثر ازحقوق پرورش دهندگان گیاهان، براورده کردن اهداف پرورشی مربوط به پروسه پس از برداشت. همچنین، علاوه بر موارد ذکرشده اصلاح گیاهان دارویی اهداف دیگری از جمله میزان بالای ترکیبات مطلوب به منظور استخراج اقتصادی، عدم حضور موادمضر به منظور جلوگیری از صرف هزینه های سنگین در جهت حذف آنها، محتوای ماده خشک بالا برای صرفه جویی در انرژی برایخشک کردن و ..... را نیز بدنیال خواهد داشت. اگر چه مطالعاتی در جهت اصلاح گیاهان دارویی در کشور عزیزمان انجام شدهاست و در حال انجام است اما با توجه به بالابردن صرفه اقتصادی و از طرفی بهینه کردن تولید متابولیت های ثانویه در گیاهاندارویی می توان توجه ویژه ای به اصلاح گیاهان دارویی نمود.

Keywords:

گیاهان دارویی , اصلاح , تنوع ژنتیکی , متابولیت ثانویه