زهرا حیدری - دانش آموخته دکتری رشته مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی، دانشگاه شاهد
عباس کشاورز شکری - دانشیار علوم سیاسی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه شاهد

مقوله تصمیم گیری، همواره مورد علاقه پژوهشگران بوده است؛ چرا که تصمیم گیری آیینه تمام نمای توانایی ها و قابلیت های یک مدیر است. هدف پژوهش حاضر مطالعه چارچوب های تصمیم گیری نخبگان سیاسی زن برای ورود به عرصه نمایندگی در ۱۰ دوره مجلس است. نمونه آماری این پژوهش را بیست نفر از زنان نماینده ۱۰ دوره مجلس شورای اسلامی تشکیل می دهند. روش شناسی مبتنی بر تکنیک تحلیل محتوای کمی و کیفی و تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته در جمع آوری داده ها و متون مصاحبه هاست. تحلیل داده ها در محیط اکسل و با استفاده از نرم افزار ویزیو به شکل مدل و نمودارهای مختلف انجام شده است. یافته ها بیانگر آن است که چارچوب تصمیم گیری زنان نماینده بیشتر براساس پیشنهاد حزب و همچنین در چارچوب فرعی برنامه ریزی شده، مشورتی، در شرایط ریسک، با مبنای عقلایی و فرهنگی است. اکثر نخبگان چارچوب الگویی خاصی قبل از نمایندگی ندارند. مهمترین چارچوب تشویقی زنان نماینده با اثرپذیری از همسر است. چارچوب انگیزشی و هدف زنان نماینده بیشتر بر مبنای ارزشی تکلیف و عمل در حدود شرع و در برابر همراهان و دشمنان است. نقش خانواده (پدر، برادر و همسر) به عنوان مهمترین چارچوب نهادی موثر بر ورود زنان به حوزه سیاسی است. عوامل روانی مهمترین چارچوب علی سختی تصمیم برای نمایندگی است. در کل براساس مولفه های چارچوب بندی مهمترین عوامل موثر بر چارچوب تصمیم گیری نخبگان سیاسی زن برای ورود به عرصه نمایندگی برجسته سازی قدرت مردان از طریق رسانه ها، پیش زمینه سازی عوامل ساختاری و فرهنگی، ترجیحات، علایق و تجربیات فردی و روانی است. پژوهشگر در مجموع ۸ مقوله اصلی، ۴۲ مقوله فرعی اول، ۸۳ مقوله فرعی دوم و ۴۳۹ عبارت معنایی را شناسایی و به صورت نمودار ترسیم و تحلیل کرده است.

مجلس شورای اسلامی, زنان, نخبگان سیاسی, چارچوب تصمیم گیری