علی اکبر بابایی - دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
سکینه کوهی گونیانی - طلبه سطح چهار رشته تفسیر تطبیقی، موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه (سلام الله علیها)،

 یکی از شناخت­های لازم برای سعادت انسان و جامعه، امام­شناسی است. این موضوع در اسلام از اهمیت والایی برخوردار است و از جمله نگرانی­های پیامبر خدا۶ برای امتش، شناخت امامان بعد از خودش بوده است. موضوع شناخت مستخلفین واقعی از مستخلفین دروغین، بر اساس تفسیر آیه شریفه «وعد الله الذین آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنهم فی الارض» قابل دستیابی است. در مقاله حاضر برای مشخص کردن منظور «لیستخلفنهم» در آیه، دیدگاه­های مفسران فریقین بررسی می­گردد. از مجموع نظرات مفسران به دست می­آید که خدای متعال برای تشخیص مستخلفین واقعی از مستخلفین دروغین در این آیه، مستخلفین را با ویژگی­های خاصی می­شناساند تا شناسایی ایشان آسان­تر گردد. هر یک از مفسران، دیدگاهی را برای این «مستخلف» الهی مطرح نموده­اند. از جمله دستاوردهای این مقاله که مفسران بدان نپرداخته­اند، آن است که جانشینی تمام ائمه و ولایت آنها به طور کامل، در زمان ظهور محقق می­شود؛ این نتیجه موافق با ظاهر آیه است و روایات رجعت آن را تایید می­کند.

verse ۵۵ of Surah Noor, Istikhlaf, Believers with righteous deeds, The infallible Imams, Time of Reappearance., آیه ۵۵ سوره نور؛ استخلاف؛ مومنان دارای عمل صالح؛ ائمه اطهار؛ زمان ظهور.