عبدالکریم مشایخی

آبراه خلیج فارس، یکی از مهم ترین مسیرهای دریایی است که نه تنها در آسیا بلکه در سراسر جهان از اهمیتی خاص برخوردار است . نام خلیج فارس با تمدن چند هزار ساله ایرانی پیوند دارد و از دوران باستان تا کنون هیچ دریایی هم چون خلیج فارس مورد توجه زمین شناسان، باستان شناسان، مورخان، بازرگانان، جهانگردان و سیاستمداران نبوده است . مقاله حاضر نگاهی گذرا به موقعیت طبیعی , نام خلیج فارس در منابع تاریخی و تحولات تاریخی این آبراه استراتژیک در دوره باستان و اسلامی دارد خلیج فارس، که در کرانه های جنوبی و جنوب غربی فلات ایران قرار دارد و از مصب کارون و شط العرب، یعنی بنادر خرمشهر و بصره گرفته تا تنگ ۀ هرمز ، یعنی آبهای مشرق جزایر هرمز و لارک و رأس مسندام (شمال عمان ) امتداد دارد، یکی از دریاهای کم عمق داخلی است که در اواسط عصر سوم زمین شناسی، 1 بر اثر تحولاتی که در دریای قدیمی و گسترده (تهتیس) حادث شد و در این میان بر اثر پیدایش زاگرس غربی فلات ایران و فرو رفتگی در جنوب فلات ایران، آب اقیانوس هند از طریق دریای عمان به طرف غرب هجوم آورد، در دنبالۀ فلات ایران ایجاد گردید