بررسی تطبیقی دیگاه علامه طباطبایی و ابن عاشور در معناشناسی واژه «خطا»

مقاله حاضر به منظور بررسی واژه «خطا» در قرآن کریم نوشته شده است. اختلاف در فهم و کاربرد این واژه در واژه های قرآن، موجب تفاوت در فهم واژه و در نتیجه تفاوت تفسیری آیه شده است. بی تردید بن مایه واژگان به عنوان محور مهم برای معادل یابی صحیح در فرآیند ترجمه و تفسیر قرآن تلقی می شود. نگارنده در این تحقیق تلاش کرده تا به روش توصیفی- تحلیلی و مراجعه به منابع کتابخانه ای، با تکیه بر برخی از فرهنگ لغات و تفاسیر شیعی و سنی به تفاوت معنایی این واژه در آیات قرآن کریم دست یابد. معنای مشترک واژه «خطا» از منظر علامه طباطبایی و ابن عاشور گناه عمده ی یا غیر عمدی با توجه به آیه است، اما در برخی موارد، نظر متفاوتی از هم دارند، مانند اینکه علامه گناهی که بتوان مانع تحقیق مقدمه آن شد که در نتیجه مانع تحقق گناه بشود را گناه اختیاری می نامند، در حالی که ابن عاشور هرگز نظری درباره اختیاری بودن یا نبودن گناهی نداده است؛ و یا در آیه ای علامه طباطبایی «خطا» را به معنای شرتک و ابن عاشور به معنای گناه از روی عمد می داند. در آیه دیگری علامه «خطا» را به معنای خطا پیمودن راه بندگی و ابن عاشور شرکت و معاصی و مرتکب گناه بزرگ تفسیر کرده اند. در آیه ای علامه واژه «خطا» به معنای گناه غیرعمدی بیان کرده است و ابن عاشور آن را به معنای گناه صغیره می داند.

Keywords:

خطا , قرآن کریم , ابن عاشور , طباطبایی