هادی داچک - دانشجوی دکتری حقوق جزاء و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

پیشگیری را می توان یکی از راهبردهای اساسی در حوزه کنترل اجتماعی برشمرد که دربردارنده مجموعه راهکارهای مستقیم و غیر مستقیم با هدف ایجاد امکانات و موقعیت های بازدارنده از وقوع جرم و کجوری طراحی و تدوین می شود. پیشگیری وضعی یکی از اقسام پیشگیری است که هدف آن اتخاذ تربیتی است که بهای ارتکاب عمل مجرمانه را برای مرتکب بیش از سود حاصل از آن گرداند، چرا که انسان موجودی حسابگر است و سود و زیان عملش را می سنجد. در این دیدگاه جرم قابل پیش بینی بوده و صرف نظر از اینکه مرتکب تحت تاثیر چه عامل بوده، از طریق کاشه فرصت های ارتکاب و آماج های آن، با اعمال روش های فیزیکی (مادی) یا تغییر وکنترل موقعیت های مناسب برای ارتکاب جرم می توان وقوع آن را ممتنع و خنثی ساخت. بدین طریق از ورود به وادی پیچیده سلسله عوامل متعددی انسانی و اجتماعی جرم و تحلیل و برخورد با آنها احتراز می گردد. خلاصه اینکه این نوع پیشگیری، هزینه فرایند گذر از اندیشه به عمل را به مانع مواجه می کند. اما خود با موانع و محدودیت هایی همراه است.

پیشگری از جرم، پیشگیری وضعی، آماج، بزهکاری، بزه دیده