معتمد ابوالفضل - دانش آموخته دکتری عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه زابل، زابل- ایران.
محمد جهان تیغ - دانشیار، گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه زابل، زابل- ایران
داریوش سعادتی - استادیار، گروه تغذیه و اصلاح نژاد دام، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه زابل، زابل- ایران

آسیت نوعی اختلال متابولیکی در جوجه های گوشتی است که می تواند با فاکتورهای ژنتیکی، محیطی و مدیریتی کنترل شود. در اینمطالعه، اثر پودر لیموترش ازطریق جیره برعوارض ناشی از مصرف زیاد نمک در جوجه های گوشتی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد ۹۰قطعه جوجه گوشتی یکروزه به مدت ۶ روز درشرایط یکسان نگهداری شدند. در روز هفتم، ۸۰ جوجه انتخاب و به طور تصادفی به ۴ گروه با ۲ تکرار و ۱۰ جوجه در هر تکرار تقسیم شدند، سپس به منظور ایجاد آسیت تجربی میزان ۰/۱۲ درصد سدیم حاصل از نمک خوراکی به آب آشامیدنی گروه های ۲، ۳ و ۴ اضافه گردید و گروه ۳ به عنوان گروه کنترل منفی در نظر گرفته شد. از روز چهاردهم، پودرلیموترش به میزان ۱ و ۲ درصد به جیره ی گروه های ۳ و ۴ اضافه گردید. در روز ۲۱، تعداد ۲ جوجه از هر تکرار انتخاب و کالبدگشاییشدند و از نظر شاخص های آسیت بررسی گردیدند؛ سپس میزان سدیم در آب آشامیدنی گروه های ۲، ۳ و ۴ به ۰/۱۸ درصد افزایش یافت و درمان با پودر لیموترش در گروه های ۲ و ۳ ادامه یافت. در ۳۰ روزگی از هر تکرار ۴ جوجه برای تعیین وزن بطن ها، مقدار هماتوکریت ومیزان ادم در بافت پوست نمونه برداری شد. نتایج نشان داد که در ۳۰ روزگی وزن بطن راست در گروه های ۳ و ۴ به طور معنی داری کمتر ازگروه کنترل مثبت (گروه ۲) بود (P=۰/۰۰۴). بررسی های آسیب شناسی نیز ضایعات کمتری را در بافت پوست در گروه های تحت درمان با لیموترش در مقایسه با گروه کنترل مثبت نشان داد. براساس یافته های این پژوهش استفاده از پودر لیموترش در جیره میتواند موجب بهبود وضعیت آسیت و کاهش ادم بافتی در جوجه های گوشتی شود.

پودر لیموترش، سندرم آسیت، وزن بطن راست، جوجه های گوشتی