ساناز قاسمی - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، بیمارستان علی ابن ابیطالب (ع) زاهدان، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، ایران
صادق دهقان مهر - مربی، گروه پرستاری، مرکز تحقیقات پرستاری جامعه، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران
افشین نژادجهانتیغ - گروه تکنولوژی تصویربرداری، دانشکدهی پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران
الهام الهیاری - کارشناس ارشد پرستاری، بیمارستان علی ابن ابیطالب (ع) زاهدان، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، ایران
فردوس بامری - دانشجوی کارشناسی ارشد پرستاری گرایش اورژانس، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران

مقدمه: یکی از شایع ترین اختلالات روانی در بیماران همودیالیزی، اضطراب می باشد. درمانی دارویی اضطراب، به دلیل عوارض شدید این داروها، زیاد توصیه نمی شود رفلکسولوژی، یکی از روش های طب مکمل است که تاثیر زیادی در کاهش اضطرا بیماران دارد. مطالعه ی حاضر با هدف تعیین تاثیر رفلکسولوژی بر اضطراب بیماران همودیالیزی انجام شد .شیوه ی مطالعه: این مطالعه، یک پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی می باشد که بر روی ۴۰ بیمار تحت دریان با همودیالیزانجام گرفت نمونه گیری به روش دردسترس انجام شد و بیماران به صورت تصادفی و با استفاده از جدول اعداد زوج و فردبه دو گروه مداخله (۲۰ نفر) و شاهد (۲۰ نفر) تقسیم شدند. سطح اضطراب بیماران با پرسش نامه ی اشیل برگرمورد ارزیابی قرار گرفت رفلکسولوژی در گروه مداخله، به صورت دورانی و با فشار وارده به میزان ۳ تا ۴ کیلوگرم، هفته ای ۳ جلسه و بهمدت چهار هفته انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۹ مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: در گروه نمونه، ۶ نفر (۳۰ درصد) زن و ۱۴ نفر (۷۰ درصد) مرد و در گروه شاهد، ۱۰ نفر (۵۰ درصد) زن و ۱۰ نفر(۵۰ درصد) مرد بودند. میانگین سنی بیماران گروه هدف، ۷۵ / ۴۲ و میانگین سنی گروه شاهد، ۸۵ / ۴۰ بود. مقایسه ی میانگیننمره ی اضطراب بیماران در دو گروه، قبل از مداخله، تفاوت معنی داری نداشت (۰۵ / ۰ < p value) اما بعد از مداخله بین دوگروه از نظر میانگین نمره ی اضطراب، تفاوت معنی دار وجود داشت (۰۰۱ / ۰ > p value) مقایسه ی نمرات اضطراب درگروه ها به صورت قبل و بعد، نشان دهنده ی تفاوت معنی دار در گروه مداخله و عدم وجود تفاوت معنی دار در گروه شاهد بود.نتیجه گیری: نتایج این یرمطالعه نشان داد که انجام رفلکسولوژی پا در بیماران همودیالیزی، می تواند سطح اضطراب این بیماران را کاهش دهد. با توجه به این که رفلکسولوژی یک روش آسان و قابل اجرا و بدون عوارض می باشد، می تواند توسط پرستاران جهت کاهش اضطراب بیماران همودیالیزی استفاده شود.

ماساژ بازتابی پا (رفلکسولوژی)، همودیالیز، اضطراب