مروری بر مفاهیم و شاخصهای مرتبط با زیست پذیری شهری

زیست پذیری به معنای توان و قابلیت یک مکان برای تامین نیازهای زیستی ساکنان اعم از مادی و غیرمادی در جهت ارتقای قابلیت زیست آن، می باشد. رویکرد زیست پذیری به بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی و محیطی شهر توجه دارد و طیف وسیعی از فعالیتها را بیان میدارد که قابلیت زیست جدیدی به مناطق مضمحل، ساختمانهای پاکسازی شده، زیرساختها و بناهای تحت بازسازی که به پایان عمر مفیدشان رسیده اند، می دهد. این مفهوم، نخستین بار در اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی توسط جغرافی دانان شهری، در تحلیلی از سیاست های شهر ونکوور در کانادا مطرح شد و پس ازآن در بسیاری از کشورهای غربی نیز موردتوجه قرار گرفت. این مفهوم از دهه ۱۹۸۰ میلادی به یک هدف مهم در توسعه شهری تبدیل گردید و بهعنوان مجموعه ی عواملی که به کیفیت زندگی جامعه ازجمله محیط های ساخته شده و طبیعی، رونق اقتصادی، تعادل و برابری اجتماعی، فرصت آموزشی و امکانات فرهنگی و تفریحی می افزاید، موردبررسی قرار گرفت. بر این مبنا، هدف از پژوهش حاضر بررسی مفاهیم مرتبط با زیست پذیری شهری و درنهایت دستیابی به شاخص و زیر شاخصهای مرتبط با آن به منظور به کارگیری آن ها در پژوهش های کمی و کیفی می باشد. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که کلیه شاخصهای مرتبط با زیست پذیری شهری را می توان در شش دسته، محیط شهری، تاریخ شهری، مدیریت، اجتماع شهری، خدمات و زیرساخت ها و درنهایت اقتصاد شهری طبقه بندی نمود.

Keywords:

زیست پذیری , برنامه ریزی شهری , کیفیت زندگی , شاخصها , سنجه ها