کاربرد الیاف بازیافتی و پسماند کشاورزی در تولید انواع تخته فیبر

با توجه به کمبود منابع جنگلی لازم است بازیافت منابع چوبی مورد توجه قرار گیرد. یکی از مصارف چوب در تولید انواع تخته فیبر مانند تخته فیبر نیمه سنگین (MDF) است. آمار نشان داده است که میزان تخته فیبر مورد نیاز کشور ۳۶۸۲۴۲۴ متر مکعب بوده است که ۲۸۱۶۴۶۴ ان در داخل کشور تولید می شود و ۸۶۵۹۶۰ متر مکعب آن از کشورهای دیگر وارد میشود و ۵۰۸۴۳ متر مکعب آن نیز صادر میشود. برای تولید این مقدار از تخته فیبر حدود ۶/۱۹۶ میلیون تن چوب لازم است. منابع چوبی برای صنعت چوب با برداشت از جنگلها ۷۵۰) هزار متر مکعب)، واردات چوب ۲ میلیون متر مکعب و زراعت چوب (نزدیک ۳ میلیونمتر مکعب) تامین میشود. با توجه به اینکه طی سالهای آینده سرانه سالانه مصرف چوب در کشور به ۰/۲ متر مکعب خواهد رسید، لازم است بخشی از منابع چوبی مورد استفاده در صنعت چوب به خصوص برای تولید تخته فیبر، کاغذ و مقوا از الیاف بازیافتی (کاغذ و مقوا) استفاده شود. تفکیک زباله های خانگی در ایران نشان داده است که سالانه در ایران بیش از ۱۰میلیون تن انواع زباله های شهری تولید میشوند که ۸ درصد آنها از مقوا و کاغذ تشکیل شدهاند. انواع کاغذ و مقوا در زباله های خانگی شامل انواع روزنامه، مجله، کتاب، دستمال کاغذی، عکس، بسته های کاغذی شیر و آبمیوه، جعبه شیرینی، جعبه کفش و لباس، شانه تخممرغ میباشد، که بازیافت راحت آن مستلزم تفکیک آن در منزل است . نتایج نشان دادهاند که الیاف بازیافتی به طور مطلوبی برای ساخت انواع تخته فیبر مورد استفاده قرار گرفتهاند. مطالعات مختلفی درباره امکان استفاده از ضایعات کارتن کهنه به عنوان بخشی از منبع جایگزین چوب در ساخت MDF انجام شده است که نشان دادهاند که با افزودن الیاف کارتن کهنه به مقدار ۲۰ درصد تاثیر معنیداری بر خواص فیزیکی و مکانیکی تخته نداشته است و تخته های تولید شده خواص مجاز استاندارد ملی را تامین میکنند. علاوه براین، خود محصول MDF با روشهای مختلف قابل بازیافت است. روشهای مطالعه شده برای بازیافت شامل حرارت دهی اهمیک و هیدروترمال است که روش اهمیک به دلیل تولید الیاف با کیفیت بهتر مورد توجه قرار گرفته است، طوریکه نتایج نشان دادهاند که کیفیت تخته های MDF ساخته شده با الیاف حاصل از روش حرارت دهی اهمیک حدود مجاز مقاومت های استاندارد ملی را دارد. یکی از راهکارهای تامین الیاف لازم برای تولید MDF، پسماندهای کشاورزی است. مطالعاتی از کاربرد پسماند ساقه پنبه، کنف، نخل، باگاس و کاه گندم برای تولید MDF انجام شده است. مشکلاتی که برای کاربرد این منابع وجود دارد انبار، ذخیره سازی و فصلی بودن آنها هستند.با توجه به پتانسیل تامین مواد اولیه برای تولید تخته فیبر از کارتن، مقوا و انواع کاغذهای باطله، بازیافت ضایعات MDF و پسماندهای کشاورزی، برای کاهش فشار بر منابع طبیعی کشور برای تامین چوب میتوان بخشی از مواد اولیه چوبی را با این مواد جایگزین کرد.

Keywords:

الیاف بازیافتی , پسماند کشاورزی , بازیافت تخته فیبر , MDF