بررسی اکوسیستم دریاچه ارومیه

دریاچه ارومیه در شمال غربی ایران قرار دارد و در میان دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی بخش شده است . آب این از رودخانه های زرین ه رود، سیمینه رود، گدار، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می شود. حوضه دریاچه بس یار شور بوده و عمدت آبریز دریاچه ارومیه 50892 کیلومتر مربع است که پیرامون 3 % مساحت کل کشور ایران را دربر می گیرد .دریاچه ارومیه پس از بحرالمیت در فلسطین اشغالى دومین دریاچه شور از نظر سختى آب در جهان محسوب م ى شود و بیستمین دریاچه بزرگ جهان است. دریاچه ارومیه دارای 102 جزیره است که همه آنها از سوی سازمان یونسکو به عنوان اندوخته طبیعی جهان به ثبت رسیده است. شورى بیش از حد آب دریاچه ارومیه بر زندگى آرتمیا تنها موجود زنده محیط آبى این دریاچه نیز تاثیر گذاشته بطوریکه این شرایط زیست این آبزى را مختل کرده و تعداد تخم آرتمیا را از 20 تا 30 عدد در هر لیتر آب دریاچه به یک تا سه تخم کاهش دهد .جلبک در دریاچه ارومیه آغاز زنجیره غذایی است که مورد استفاده آرتمیا می باش د و این سخت پوست، خود غذای پرندگان را تشکیل می دهد . با ایجاد هرگونه خلل در اکو سیستم و از بین رفتن آرتمیا، جلبک ها ازدیاد پیدا کرده و تمامی دریاچه را فرا می گیرند و عملا آن را به یک مرداب تبدیل می کنند . دیگر اینکه با از بین رفتن آرتمیا دیگر منبع غذایی برای پرندگان وجود نخواهد داشت. دریاچه ارومیه یکی از دریاچه های نادر و غیر عادی در جهان است که آب آن فوق اشباع از نمک بوده و از نظر اندازه، عمق، ترکیبات شیمیایی آب آن، نوع رسوب، اکولوژی و گردش آب دارای اختصاصات ویژه ای است. درباره علل شوری آب دریاچه ارومیه، باید از وجود سنگ های گچی و نمکی نئوژن در حوضه آبریز آن نام برد . از جمله عوامل دیگر برای شوری دریاچه ارومیه، عامل تبخیر می باشد . طبق محاسبات انجام شده، میزان تبخیر سالانه از سطح دریاچه، حدود 1/2 متر می باشد . این مقدار با توجه به عمق متوسط دریاچه که 6 متر م ی باشد، رقم بالایی است . بزرگراه شهید کلانتری روی دریاچه ارومیه به منظور سهولت ارتباط بین شهرهای ارومیه و تبریز احداث شده است افزایش سطح آب دریاچه در بخش جنوبی و زیر آب رفتن دشت های جنوبی دریاچه و کاهش شوری آب در این قسمت و افزایش غلظت نمک در بخش شمالی از ج مله مشکلات ایجاد شده توسط این پل می باشد .. عدم بررسی و مطالعات لازم برای احداث جاده میان گذر، اثرات سوئی بر اکوسیستم دریاچه و ضرر و زیان هنگفت اقتصادی بر جای نهاده است . در حال حاضر، غلظت نمک در دو نیمه دریاچه تغییر کرده است و عدم توازن آب ورودی و تبخیر در دو قسمت، نیمه شمالی دریاچه را در معرض خشک شدن قرار داده است . بررسی تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که احداث جاده مذکور تغییراتی در روند فرایند رسوبگذاری عادی ایجاد کرده است به طوری که گردش و پراکنش رسوبات پس از برخورد به بدنه های این جاده تغییر کرده است، به طوری که در آینده باید شاهد تغییراتی عمده از جمله تبدیل دریاچه به دو دریاچه کوچک شمالی و جنوبی بود

Keywords:

دریاچه ارومیه , شوری , آرتمیا , اکوسیستم