فاطمه رستگاری پور - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربت حیدریه
فرزانه کلاتی مقدم - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربت حیدریه

در این مطالعه تاثیر قیمت تضمینی بر میزان صادرات محصولات کشاورزی از جمله گندم، سویا، پنبه با استفاده از آزمون علیت گرنجر بررسی شد و سپس با استفاده از الگوی خودتوضیحی واریانس ناهمسانی شرطی تعمیم یافته اثر نوسان متغیرهایی مانند قیمت تضمینی، نرخ ارز و هزینه تولید محصولات کشاورزی بر میزان صادرات محصولات کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. داده های موردنیاز مطالعه از مرکز آمار ایران و بانک مرکزی و سایت جهاد کشاورزی جمع آوری شد. نتایج مطالعه نشان داد که میزان صادرات گندم و قیمت تضمینی آن علت گرنجری یکدیگر می باشند و علیت آنها دوطرفه می باشد. همچنین نوسانات هزینه های تولید گندم بر میزان صادرات آن تاثیرگذار می باشد . نتایج تجربی آزمون علیت گرنجر برای محصول سویا نشان داد که بین میزان صادرات سویا و قیمت تضمینی آن با یک وقفه، رابطه علیت دوطرفه برقرار است. با توجه به نتایج حاصل از برآورد مدل GARCH برای محصول سویا، نوسانات قیمت تضمینی اثر مثبت و معنی داری بر میزان صادرات سویا داشته و همچنین هزینه تولید اثر منفی و معناداری بر میزان صادرات سویا دارد. نتایج آزمون علیت گرنجر برای محصول پنبه نشان داد که هیچ رابطه علیت گرنجری بین متغیرهای مورد مطالعه و میزان صادرات پنبه وجود ندارد؛ همچنین نتایج حاصل از برآورد مدل GARCH پنبه نشان داد نوسانات متغیرهای مورد مطالعه بر میزان صادرات پنبه تاثیری ندارد.

الگوی خودتوضیحی واریانس ناهمسانی شرطی تعمیم یافته، گندم، پنبه، سویا