شعیب رستمی - دانشجوی دکتری حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
نسترن حقگو طبالوندانی - کارشناس ارشد حسابداری، موسسه آموزش عالی راهبرد شمال، رشت، ایران

بحران های مالی که در یکی دو دهه اخیر رخ داده و صنایع بسیاری را درگیر نموده است، باعث شده نگاه به حسابداران حرفه ای، از اخلاق مدار بودن به سمت حسابدارانی که گزارشگری مالی متقلبانه انجام می دهند و به دنبال سودنگری هستند، تغییر یابد. در حال حاضر در چنین شرایطی، وظیفه اخلاقی یک حسابدار حرفه ای، فراتر از حد اخلاق مالی است. حسابداران در مشاوره های خود به اشخاص حقیقی و حقوقی باید از وظایف و مسئولیت های اجتماعی و اخلاقی خود آگاه باشند و در صورت تاکید بر خودمحوری، می بایست در راستای خودمحوری اخلاقی گام بردارند. در مقاله حاضر ما به بررسی دلایل رفتارهای غیراخلاقی حسابداران پرداخته و همچنین به دنبال پاسخ این پرسش خواهیم بود که آیا خلاقیت ها و ابتکارات حسابداری و مالی، خود منجر به تجلی یک رفتار غیراخلاقی می شود یا خیر؟ نتایج مقاله مفهومی حاضر بیانگر آن است که ۵ عامل خودمحوری روانشناختی، نقش تضاد، روحیه رقابتی، عامل شخصیت و فرهنگ سازمانی، جزو مهمترین دلایل بروز رفتارهای غیراخلاقی در حسابداران است. از طرفی یافته ها نشان می دهد بسیاری از محققان، حسابداری خلاقانه را استفاده از دانش در جهت دستکاری ارقام صورتحساب ها و یا استفاده از نواقص و ابهامات قوانین و استانداردهای حسابداری در جهت نوعی خودمحوری می دانند. گرچه باید اشاره نمود حسابداری خلاق، حتی ممکن است عاملی برای دستیابی به تصویر واقعی شرکت هنگام استفاده از حسن نیت نیز باشد.

رفتارهای غیراخلاقی، اخلاق حسابداری، حسابداری خلاقانه، خودمحوری