سیدمجتبی موسوی نقابی - استادیار گروه مدیریت، دانشکده علوم انسانی، مجتمع آموزش عالی گناباد
مرتضی انوشه - استادیارگروه مدیریت دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

سرمایه گذاری دولت در ایجاد زیرساخت های صنعتی نقش مهمی در توسعه کارآفرینی و رشد اقتصادی جوامع برعهده دارد. البته، این امر در حوزه توسعه صنایع کوچک و متوسط از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ چرا که، بسیاری از صنایع بزرگ زیرساخت های صنعتی موردنیاز خود را ایجاد می نمایند. اما، صنایع کوچک و متوسط به دلیل محدودیت منابع، امکان فراهم آوردن زیرساخت های موردنیاز خود را ندارند. حتی اگر بنگاه کوچکی از این توانمندی مالی برخوردار باشد، حجم بالای سرمایه گذاری برای ایجاد زیرساخت های صنعتی، طرح های سرمایه گذاری کوچک و متوسط را از توجیه اقتصادی خارج می سازد. بنابراین، یکی از سیاست های توسعه کارآفرینی در حوزه صنایع کوچک و متوسط، ایجاد زیرساخت های صنعتی موردنیاز است. در این پژوهش با بررسی آمار و اطلاعات سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران، به عنوان متولی رسمی توسعه صنایع کوچک، به بررسی نقش ایجاد زیرساخت های صنعتی بر توسعه کارآفرینی در حوزه صنایع کوچک می پردازیم. سازمان صنایع کوچک زیرساخت های صنعتی موردنیاز صنایع کوچک را در قالب ایجاد شهرک و نواحی صنعتی ایجاد می نماید. بر اساس آمار این سازمان، بیش از ۸۰۰ شهرک و نواحی صنعتی در اقصی نقاط کشور به بهره برداری رسیده است که در این شهرک ها بیش از ۴۳۶۳۰ واحد به بهره برداری رسیده است. با توجه به اینکه، میانگین اشتغال واحدهای به بهره برداری رسیده در شهرک ها و نواحی صنعتی کشور ۲۰ نفر است، اکثر واحدهای مستقر در شهرک ها و نواحی صنعتی جزء بنگاه های کوچک (کمتر از ۵۰ نفر کارکن) به شمار می آیند. همین آمار به خوبی نشان می دهد که ایجاد زیرساخت های صنعتی در قالب شهرک ها و نواحی صنعتی، چه نقش کلیدی در توسعه کارآفرینی از طریق تسهیل ایجاد صنایع کوچک و متوسط داشته است. از سویی دیگر، در شهرک ها و نواحی تعداد ۳۴۱۱۷ طرح صنعتی در حال احداث می باشد. بنابراین، با توسعه زیرساخت های صنعتی، واحدهای صنعتی کوچک و متوسط می توانند با حجم سرمایه گذاری بسیار کمتری احداث شده و در نتیجه کارآفرینی در این حوزه تسهیل می شود.

توسعه کارآفرینی، زیرساخت صنعتی، صنایع کوچک و متوسط، شهرک ها و نواحی صنعتی