امین فرهادی رامین - مهندسی محیط زیست -دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان وعضو باشگاه پژوهشگرا
سجاد آستانی - مهندسی محیط زیست -دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان وعضو باشگاه پژوهشگرا

توسعه پایدار عبارت از ایجاد تعادل میان توسعه و حفاظت از محیطزیست با توجه به جنبههای اقتصادی واجتماعی است .در حقیقت توسعه پایدار در گرو رفاه اجتماعی است و بدون توجه به مسائل جامعه و نگاه جامعه محور مدیریت محیطزیست و منابع طبیعی امکان پذیر نخواهد بود .فقدان و نبود ساختار اجتماعی و اقتصادی مناسب در مناطق روستایی و جوامع محلی ساکن در حاشیه مناطق حائز اهمیت زیستمحیطی نظیر جنگلهای مانگرو، تالابها، مناطق حفاظت شده و پارکهای ملی عواملی هستند که فشار مردم بومی و جوامع محلی بر منابعطبیعی و مناطق تحت حفاظت را افزایش داده و به عنوان مانعی در دستیابی به توسعه پایدار در این مناطق مطرح میباشند .اگرچه مردم بومی و جوامع محلی حق سکونت در حاشیه این مناطق با ارزش را دارا هستند اما این زیستن نباید به هزینه از بین بردن و تخریب منابعطبیعی انجام پذیرد .بنابراین باید فشارهای اکولوژیکی جوامع محلی بر این مناطق به حداقل رسیده و کاهش یابد تا از تخریب این اکوسیستمها و ناپایداری در آنها جلوگیری گردد .باید در نظر داشت که توسعه پایدار یک رویکرد انسان محور است و بعبارتی در توسعه پایدار انسان مرکز تمامی توجهات میباشد .در نتیجه باید فرصتهایی برای کسب درآمد و بهبود مسائل اقتصادی و اجتماعی مردم بومی و جوامع محلی ایجاد گردد .توسعه پایدار تحولی به منظور تأمین نیازهای امروزی بدون از بین بردن قابلیتهای نسل آینده در تأمین نیازهایشان است . در واقع یک تحول ,زمانی پایدار است که محافظ محیطزیست و منابع طبیعی ومولد فرصتهای مختلف اقتصادی و اجتماعی باشد .اکوتوریسم یا توریسم اکولوژیکی یک شکل از توریسم یا گردشگری پایدار است که به اکولوژی یا بومشناسی توجه دارد .اکوتوریسم سفر مسئولانه به مناطق طبیعی و طبیعت است که باعث حفظ محیطزیست و فراهم آوردن رفاه برای افراد محلی است .در واقع اکوتوریسم به عنوان یک فعالیت مناسب و مستمر میتواند در بهبود وضعیت زیستی و معیشتی مردم بومی و جوامع محلی حاشیه اکوسیستمهای حائز اهمیت نقش داشته و از نظر اکولوژیکی باعث کاهش فشار بر منابع طبیعی گردد .کاهش فشارهای اکولوژیکی بر منابع طبیعی، حفاظت از تعادل اکولوژیک، همکاری و مشارکت مردم بومی و جوامع محلی حاشیه مناطق حائز اهمیت زیستمحیطی و افزایش سطح آگاهی ها و تبادل اطلاعات بین مردم بومی و جوامع محلی و مناطق شهری می تواند تضمین کننده فعالیتهای اکوتوریسم پایدار و رسیدن به توسعه پایدار در محیطزیست و منابع طبیعی باشد .در نتیجه هدف فعالیتهای اکوتوریسم باید افزایش سطح درآمدهای مستقیم و غیرمستقیم برای حفاظت از منابعطبیعی و دستیابی به توسعه پایدار باشد .هدف از این مقاله معرفی اکوتوریسم و نقش فعالیتهای اکوتوریسم در توسعه پایدار حیطزیست و منابع طبیعی است.

اکوتوریسم ، توسعه پایدار ، محیطزیست ، منابع طبیعی ، جوامع محلی ، حفاظت