مهاجرت های روستایی در فارس (۱۳۴۰-۱۳۵۵)
عنوان مقاله: مهاجرت های روستایی در فارس (۱۳۴۰-۱۳۵۵)
شناسه ملی مقاله: JR_JSEH-9-2_007
منتشر شده در در سال 1399
شناسه ملی مقاله: JR_JSEH-9-2_007
منتشر شده در در سال 1399
مشخصات نویسندگان مقاله:
زینب قنبری نژاد - دانش آموخته دکتری تاریخ، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
خلاصه مقاله:
زینب قنبری نژاد - دانش آموخته دکتری تاریخ، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
مهاجرت از روستا به شهر به عنوان شکل غالب مهاجرت در ایران، بر دو وجه است؛ یک وجه آن، شرایط طبیعی است که منجر به مهاجرت جمعیت اضافی یا اصطلاحا سرریز شدن جمعیت روستاها میشود، وجه دیگر آن ناشی از سیاستهای حکومتی و اجرای اصلاحاتی ناقص در روستاهاست، نظیر اصلاحات ارضی. فروپاشی شیوههای تولیدی سنتی در جامعه ایرانی که نقطه اوج آن به اصلاحات ارضی در دهه چهل برمی گردد، به عنوان نقطه عطفی در تسریع روند مهاجرتهای داخلی روستا به شهر و رشد شهرنشینی در کشور قابل بررسی است. در این پژوهش سعی بر آن است تا شرایطی که موجب تسریع روند مهاجرتهای روستایی در فارس در دهه چهل و پنجاه شد، بررسی شود. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر اسناد و منابع تاریخی است. مهمترین رویدادی که در آغاز دهه چهل از سوی دولت برای بهبود زندگی اجتماعی روستاها صورت گرفت اصلاحات ارضی بود. طبق یافتههای پژوهش در فارس بعد از اصلاحات ارضی، درگیریهای زیادی بر سر نسق زراعی و نوع تقسیم زمین و آب وجود داشت. زمینهای فارس در نواحی مختلف استان وضعیت متفاوتی داشت. در بیشتر نواحی کشاورزان صاحب زمین شده بودند؛ ولی با نبود آب عملا بهره چندانی از اراضی خود نداشتند. از سوی دیگر خشک سالی های پیدرپی از مشکلات عمده در این استان بود. در کنار این شرایط بعضی از طرحهای دولتی (احداث سد و تشکیل شرکتهای سهامی زراعی) نیز باعث بدتر شدن شرایط شد که نتیجه آن شکل گیری مهاجرتهای روستایی گسترده و رشد شهرنشینی در استان بود.
کلمات کلیدی: مهاجرت روستایی, اصلاحات ارضی, محمدرضاشاه, فارس, دهقانان
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1245122/