جهانبخش ثواقب - استاد تمام گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه لرستان

استمرار نظام علوی، به ­رهبری حضرت علی ع در تداوم نظام نبوی، از اندیشه های راهبردی حضرت فاطمه س است که در مدافعه و مبارزه برای تبیین مبانی و تحقق عملی آن در جامعه، از جان خویش نیز مایه گذاشت. حضرت فاطمه س به­عنوان نمونه­ای از انسان کامل در مکتب اسلام، پس از درگذشت رسول خدا ص، در کنار دین­داری و پارسایی، در نقش یک کنش­گر سیاسی اجتماعی، در دفاع از رهبری علوی، به موضع­گیری و اقدام عملی پرداخت. او برای دفاع از رهبری و نظام علوی، در دو خطبه‎ی کبیره و صغیره‎ی خویش، با تبیین تحولات جامعه‎ی اسلامی و دگرگونی­های پدیدآمده در میان امت، به روشنگری و آگاهی­بخشی ­پرداخت. در این مقاله، به ­روش توصیفی‎ تحلیلی، با تاکید بر خطابه­های حضرت زهرا س در برابر تحولات جامعه در آغاز عصر خلافت اسلامی، موضع آن حضرت بررسی شده ­است. یافته ی این پژوهش نشان می­دهد که مبارزه ی حضرت در متن رسالت دینی و مبتنی بر بصیرت قرآنی، مبارزه­ای مکتبی برای استقرار نظام علوی به امامت حضرت علی ع در برابر شیخوخیت قرشی و نظام خلافت برآمده از گفتمان سقیفه بود.

حضرت فاطمه زهرا س, نظام علوی, حضرت علی ع, خطابه های فاطمی, خلافت