زهرا احمدآبادی - گروه علوم پایه، دانشگاه فرهنگیان مشهد، ایران
علی موحدفر - گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
علی رجبلو - گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

از آن­جایی که برنامه درسی شیمی عملی از جمله دروسی است که طراحان برنامه درسی مایلند با اصول شیمی سبز آن را هماهنگ نمایند و بیش از چندین سال در ایران نیز این نوع نگرش اهمیت یافته­است، در این پژوهش به بررسی چند برنامه درسی طراحی شده دانشگاه­های مختلف در زمینه­ی شیمی آلی عملی پرداخته شد، میزان هماهنگی برنامه­های درسی طراحی شده با اصول شیمی سبز بررسی شد و راهکارهایی برای منطبق کردن بیشتر این برنامه­ها با شیمی سبز ارائه گردید. این پژوهش به روش تحلیل محتوای به صورت تحلیلی – توصیفی انجام شده است. جامعه آماری شامل پنج برنامه درسی در حوزه آموزش عملی شیمی آلی ۱ در دوره کارشناسی دانشگاه­های کشور رشته­های شیمی، داروسازی، مهندسی، کشاورزی و منابع طبیعی بین سال­های ۹۵ تا ۹۸ می­باشد که به روش اتفاقی انتخاب شدند. به طور کلی با توجه به نتایج بررسی­های انجام شده، از میان پنج برنامه درسی تهیه شده برای آزمایشگاه شیمی آلی یک در دوره کارشناسی گرایش­های مختلف مورد بررسی این پژوهش، تعداد میانگین بالای ۴ برنامه با هفت اصل شیمی سبز انطباق مناسبی را نشان می­دهد؛ در مقایسه با برنامه­های درسی گذشته، رویکردی جدی نسبت به حفظ محیط زیست و تاثیری که معرفی اصول شیمی سبز بر آموزش عملی شیمی گذاشته را ملاحظه نمود. برای غنای بیشتر برنامه­های آموزشی مذکور در انطباق با اصول شیمی سبز، اصلاحاتی پیشنهاد شده است.

برنامه درسی, آزمایشگاه شیمی آلی, شیمی سبز