مریم نعمت طاوسی - دانشیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری

شاعران اهل تصوف ایرانی برای بیان تجارب باطنی خود از شعر و داستان گویی بسیار سود جستند. در این میان فریدالدین عطار سرآمد همه قصه گویان عارف است که آثار بیشماری دارد. حکایت زن صلاحه نخستین داستان الهینامه است که ساختار داستان در داستان دارد. این داستان از منظر ویژگیهای قهرمان یگانه است. در حلای که جوزف کمپل براین باور است که در تمامی روایات داستانی برساخته تنها مردان راهی سفر قهرمانی میشوند، در این داستان زنی به اراده الهی به سفرقهرمانی فرستاده میشود. سه مرحله سفرقهرمانی: عزیمت، تشرف و بازگشت با پذیرش دگرگونی هایی در تناسب با محتوای داستان در این اثر قابل شناسایی و بررسی است. سه مرحله یاد شده در این داستان سازگار با سه وهله تصوف پدیدار شدهاند. قهرمان در این داستان نمونه کاملی از انسان را به نمایش می گذارد که سه مرحله را که سرشار از آزمونهای خطیر است پشت سرمیگذارد، به برکت نهایی دست می یابد و دیگران را از این برکت بهره مند میسازد.

حکایت زن صالحه، سفرقهرمانی، نفس، رحمت، الهی نامه.