سیدکیهان شهدایی - استادیار گروه زبان وادبیات فارسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاداسلامی، سنندج، ایران.
فروزان بهرام زاده - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران.

تصاویر ادبی که از رهگذر به کارگیری آرایه های ادبی به دست می آیند، جوهر اصلی و مشخصه ثابت متون ادبی اند و عنصری هستند که از نیروی تخیل ادیب حاصل می شوند. صور خیال، معیار ارزش و اعتبار هنری متون ادبی است و به نوعی، مجموعه تصاویرحاصل از انواع صور خیال (استعاره، تشبیه، تشخیص و ...) در اثر هر ادیبی، بیانگر لحظه هایی است که با درون و جهان درونی او سرو کار دارد. از این رو با بررسی تصاویر ادبی در سروده های شاعران و نویسندگان تا حدود فراوانی می توان به جهان درون آنها پی برد. مقامات حمیدی اثر برجسته به نثر فارسی است که کارکرد عناصر بلاغی در آن بسیار شاخص است و نثر این اثر، سرشار از تصاویر ادبی است، نویسنده آن بسیاری از مکنونات ذهنی خود را در قالب تصاویر ادبی به مخاطب عرضه کرده اند. از این رو، پژوهش حاضر بر آن است تا با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بررسی استعاره های این اثر به عنوان یکی از تصویرهای ادبی بپردازد. بررسی ها نشان میدهد که مقامات حمیدی سرشار از حیات، جنبش و حرکت است و این مشخصه در قالب تشخیص و جان بخشی به طبیعت بی جان یا همان استعاره مکنیه جلوه پیدا کرده است و به نوعی باید گفت که تشخیص بیشترین بسامد را در تصویرهای خیال انگیز این اثر دارد. افزون بر این، استعاره های آن نیز عمدتا حسی هستند و این امر نشان میدهد که قاضی حمیدی می خواهد پدیدهها را ملموس تر کنند و نمی خواهند ذهن مخاطب را درگیر تصویرهای بغرنج بلاغی کنند.

صور خیال، استعاره، مقامات حمیدی.