پرویز سلطانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه پیام نور مرکز مشهد
میثم مرادی - مربی، گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، صندوق پستی ۴۶۹۷-۱۹۳۹۵، ایران

این آزمایش در سال ۱۳۹۴ در مزرعه ای در سرابله از توابع شهرستان سیروان واقع در استان ایلام اجرا شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ۳ تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارتند از مصرف ترکیبی منابع کود نیتروژن و ورمی کمپوست در ۴ سطح شامل صفر تن ورمی کمپوست۲۵ + کیلوگرم کود اوره در هکتار((F۱، ۷/۵ تن ورمی کمپوست۵۰ + کیلوگرم کود اوره در هکتار((F۲، ۱۵ تن ورمی کمپوست۷۵ + کیلوگرم کود اوره در هکتار((F۳، ۲۲/۵ تن ورمی کمپوست۱۰۰ + کیلوگرم کود اوره در هکتار((F۴، و کود سولفات روی (دارای %۳۵ روی خالص)، با نسبت ۲ در هزار، ۴ در هزار و شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر سطوح کود نیتروژن، محلول پاشی سولفات روی اثر متقابل تاثیر معنیداری بر عملکرد دانه همیشه بهار داشتند. بیشترین عملکرد دانه از مصرف ۱۵/۰ تن ورمی کمپوست و ۵۰ کیلوگرم کود اوره در هکتار به مقدار ۳۲۷/۲ گرم در متر مربع حاصل شد که نسبت تیمار ۱۵/۰ تن ورمی کمپوست و ۵۰ کیلوگرم کود اوره در هکتار معنی دار نبود. در تمامی سطوح نیتروژن همواره بیشترین و کمترین عملکرد دانه در تیمار ۴ در هزار و عدم مصرف سولفات روی حاصل شد. بالاترین کارایی مصرف نیتروژن دانه از مصرف ۲۵ کیلوگرم کود اوره به مقدار ۴۶/۹۹ حاصل شد که نسبت به بالاترین مقدار نیتروژن مصرفی ۲۶درصد بیشتر بود. با نسبت ۴ در هزار بیشترین کارایی مصرف نیتروژن دانه به مقدار ۴۵/۷ حاصل شد که نسبت به تیمار عدم محلول پاشی ۲۱ درصد افزایش داشت. نتایج نشان داد در حالت عدم محلول پاشی سولفات روی، در روزهای ۷۵ و ۱۰۰ ام پس از شروع سال بیشترین کارایی مصرف نیتروژن دانه از مصرف عدم مصرف ورمی کمپوست و ۷۵ کیلوگرم اوره در هکتار ، و در روزهای ۱۲۵،۱۵۰ و ۱۷۵ ام پس از شروع سال از مصرف عدم مصرف ورمی کمپوست و ۱۰۰ کیلوگرم اوره در هکتار به دست آمد. در حالت نسبت ۲ در هزار سولفات روی بیشترین و کمترین کارایی مصرف نیتروژن دانه در تمام مراحل به ترتیب از مصرف عدم مصرف ورمی کمپوست و ۱۰۰ کیلوگرم اوره در هکتار و ۲۲/۵ تن ورمی کمپوست و ۰ کیلوگرم اوره در هکتار حاصل شد.

نیتروژن، عملکرد دانه، تلاش زادآوری، شاخص برداشت، ورمی کمپوست.