امید رجا - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.
فرهاد میرزایی - دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.
اسماعیل شهریاری - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.

استفاده از سامانههای آبیاری قطرهای در کشاورزی با مزایای متعددی همراه است، انسداد فیلترها و قطره چکانها و در نتیجه کاهش یکنواختی پخش آب مسئلهای است که طرح و ساخت مناسب فیلتر میتواند یکی از این راهکارهای حل مناسب آن مسئله باشد. در این مطالعه از یک مدل فیزیکی شامل یک مخزن فیلتر به ارتفاع یک متر و قطر ۶۰ سانتیمتر جهت جایگذاری شن و ماسه با دانهبندی مختلف و ضخامت لایه متفاوت بههمراه یک پمپ با توان ۰.۵ اسب بخار بهمنظور تامین فشار، دو عدد فشارسنج برای تعیین افت بار هیدرولیکی در فیلتر شنی، آب خام با کیفیت مشخص استفاده شد. از ۹ تیمار دانهبندی و لایهبندی و دو تیمار کیفیت آب حاوی مقادیر مواد معلق در آن استفاده شد. دانه بندی این تیمارها به ترتیب ۱.۷۷، ۰.۸۹ و ۰.۴۵ میلیمتر بود. نتایج نشان داد تغییرات افت بار در بازه دانه بندی ۱.۷۷– ۰.۸۹ کمتر از بازه ی ۰.۸۹– ۰.۴۵ است و با ریزتر شدن اندازه ذرات شن افت بار افزایش یافت. نتایج نشان داد تغییرات درصد تصفیه در بازه ی دانه بندی ۱.۷۷– ۰.۸۹ کمتر از بازه ی ۰.۸۹– ۰.۴۵ می باشد و با افزایش ارتفاع لایه وسط درصد تصفیه فیلترها افزایش یافت. اما تغییرات درصد تصفیه به ازای تغییر ارتفاع از ۱۲ تا ۱۷ سانتیمتر بیشتر از تغییرات درصد تصفیه از ۱۷ تا ۲۲ سانتیمتر بود. ذرات رس، بقایای گیاهی، حشرات جزء مواد معلق در آب میباشند که بایستی برای آبیاری قطرهای توسط فیلترها تصفیه شوند.

آبیاری قطره ای, تصفیه آب, ضخامت, لایه شن فیلتر