محمدرضا امداد - استادیار بخش تحقیقات آبیاری و فیزیک خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج، ایران
میترا صمصامی پور - بخش تحقیقات آبیاری و فیزیک خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج، ایران

سرعت پیشروی آب از معیارهای مهم در تعیین زمان آبیاری است. در این راستا تحقیقی بمنظور بررسی و مقایسه زمان پیشروی جریان آب در جویچه ها در دو روش مدیریت آبیاری معمول و یک در میان متناوب انجام شد. نتایج با اندازه گیری زمان و فاصله پیشروی جریان آب در جویچه ها، در دو مقطع زمانی اواسط و اواخر دوره رشد ذرت نشان داد بطور متوسط سرعت پیشروی آب در مدیریت آبیاری معمول در اواسط فصل با دبی های ورودی ۱۵/۰، ۲۸/۰، ۳۵/۰ و ۴۶/۰ لیتر بر ثانیه به ترتیب ۸/۱، ۴/۲، ۶/۱ و ۶/۱ برابر و در اواخر فصل رشد به ترتیب ۳/۱، ۶/۱، ۴/۱ و ۵/۱ برابر سریعتر از مدیریت آبیاری یک در میان متناوب بود. تغییرات رطوبت خاک نشان داد که میزان رطوبت سطحی خاک در آبیاری یک در میان متناوب ۲۸ درصد نسبت به آبیاری تمامی جویچه ها کمتر می باشد. ضرایب معادله پیشروی آب در جویچه ها با افزایش دبی ورودی دارای روند افزایشی بود. با افزایش دبی جریان از ۱۵/۰ تا ۴۶/۰ لیتر بر ثانیه ضرایب توانی پیشروی r و p به ترتیب در آبیاری تمامی جویچه ها ۴ و ۵۶ درصد و در آبیاری یک در میان متناوب ۱۲ و ۲۶ درصد افزایش یافت.

آبیاری سطحی, دبی, ذرت, رطوبت خاک, کم آبیاری