زینب حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
معصومه فراستی - استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران , استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبد، ایران
رسول قبادیان - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

هدف این تحقیق، بررسی اثر شیب بر الگوی خیس شده خاک تحت آبیاری قطره ای سطحی و شبیه سازی با مدل هایدروس دوبعدی است. آزمایش ها برای جمع آوری داده های مورد نیاز، درون جعبه پلکسی گلاس پرشده از خاک لوم رسی سیلتی، در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شد.به منظور بررسی اثر شیب روی ابعاد پیاز رطوبتی، آزمایش ها با قطره چکان دارای دبی ثابت ۴ لیتر در ساعت در شیب های ۰، ۵، ۱۵ و ۲۵ درصد با زمان آبیاری ۲ ساعت و در سه تکرار انجام شد. آزمایش ها برای تعیین حداکثر قطر و عمق الگوی رطوبتی در زمان های مختلف، بعد از شروع آبیاری، به ازای هر شیب انجام گرفت و درنهایت به مقایسه نتایج آزمایشگاهی با نتایج حاصل از شبیه سازی توسط مدل هایدروس دوبعدی پرداخته شد. نتایج نشان داد مدل هایدروس دوبعدی، روند تغییرات الگوی رطوبتی را در طول مدت مطالعه مشابه داده های اندازه گیری شده در آزمایشگاه شبیه سازی کرده است. حداکثر مقدار خطای به دست آمده از هایدروس دوبعدی در حداکثر عمق و عرض خیس شده، به ترتیب بین ۴۴/۱ و ۴/۳ درصد بوده است. با افزایش شیب میزان حداکثر خطا افزایش یافته و توانایی مدل در شبیه سازی الگوی رطوبتی کاهش می یابد. سپس با افزایش شیب، الگوی رطوبتی به سمت پایین دست گسترده شده است.

اراضی شیب دار, الگوی رطوبتی, عرض خیس شده, عمق خیس شده, معادله ریچاردز