مرور نظام مند و فراتحلیل کیفی پژوهش های آینده نگاری در حوزه علم، فناوری و نوآوری

   پژوهش حاضر با هدف مرور نظام مند و فراتحلیل کیفی پژوهش های آینده نگاری در حوزه علم، فناوری و نوآوری در ایران و دیگر کشور ها انجام شده است. در این فراتحلیل کیفی، جامعه پژوهش شامل تمامی مقاله ها، پایان نامه ها و کتاب های مرتبط به کلیدواژه ها و درراستای اهدف پژوهش بود. جهت تحقق اهداف پژوهش حاضر ابتدا با استفاده از کلیدواژه­های موردنظر با اهداف تعیین شده در منابع اطلاعاتی داخلی و خارجی بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ با کلیدواژه های آینده نگاری، علم و فناوری و همچنین جستجو براساس میزان استنادات مقالات پژوهشگران بنام این حوزه به جستجو پرداخته شد. در مرحله دوم با استفاده از ملاک های ورود و خروج در پژوهش حاضر به غربالگری و انتخاب پژوهش های موردنظر درراستای اهداف تعیین شده پرداخته شد. در مرحله آخر، بعد از غربالگری و انتخاب مقاله های موردنظر با استفاده از فراتحلیل کیفی و درجهت پاسخگویی به پرسش های مطرح شده به واکاوی و تجزیه و تحلیل یافته ها پرداخته شد. در مطالعه حاضر درمجموع ۳۳ پژوهش مورد واکاوی و ارزیابی قرار گرفتند بود که دراین بین، ۸۴/۸۴ درصد مقاله علمی پژوهشی، ۰۶/۶ درصد مقاله همایشی، ۰۶/۶ درصد طرح پژوهشی و ۰۳/۳ نیز پایان نامه بودند. همچنین بیشترین مطالعه انجام شده  ۴۵/۴۵ درصد در بازه زمانی ۲۰۱۹- ۲۰۱۵ انجام شده بود. افزون براین، درمجموع ۸۰ پژوهشگر۷۶/۸۰ مرد و ۲۳/۱۹ درصد زن در پژوهش های مورد بررسی نقش آفرینی کرده بودند که ۲۵/۷۱ درصد آنها نیز اعضای هیئت علمی بودند. همچنین از پژوهش های موردبررسی ۳۳/۳۳ درصد از روش کمی، ۶۰/۶۰ درصد روش کیفی و ۰۹/۹ درصد نیز از روش آمیخته استفاده کرده بودند.

Keywords:

آینده , نگاری , فناوری , نوآوری , فراتحلیل