مطالعه آلودگی و پروفیل عمقی فلزات سنگین در رسوبات اطراف محل دفن زباله شهر اراک

امروزه رسوبات کواترنری محل دفن پسماندهایی است که با آلودگی های خاک، آب، و هوا همراه است. محل دفن زباله اراک در بالادست چاه های آب آشامیدنی منبع آلاینده آب محسوب می شود. به منظور ارزیابی آلودگی رسوبات در محل دفن زباله ۳۱ نمونه رسوب از سه گمانه تهیه و غلظت فلزات سنگین و پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آن ها تعیین شد. برای تعیین عناصر آلاینده، غلظت فلزات سنگین با مقدار مرجع پوسته فوقانی مقایسه و شاخص های آلودگی مانند ضریب غنی شدگی، ضریب زمین انباشت، و درجه آلودگی فلزات سنگین تعیین شد. مطالعه حاضر نشان داد سرب، کروم، نیکل، مس، روی، آرسنیک، و جیوه از مرجع پوسته بالاترند و غلظت متوسط آن ها به ترتیب ۳۲، ۳۹، ۶۴، ۲۵، ۷۳، ۱۵، ۱۵، و ۶/۶ میلی گرم در کیلوگرم است. رسوبات آلوده به آرسنیک و جیوه اند و درجه آلودگی آن ها در سطح و اعماق پایین گمانه ها از متوسط تا زیاد متغیر است. تجزیه وتحلیل عاملی نشان داد بین منگنز و سرب، نیکل، مس، و روی همبستگی مثبت وجود دارد. همچنین همبستگی بین ماده آلی با جیوه مثبت و با آرسنیک منفی است. بنابراین، منگنز و ترکیبات آلی نقش مهمی در توزیع فلزات سنگین در رسوب محل دفن زباله اراک دارند.

Keywords:

Heavy metals , Soil pollution indices , Factor analysis , Arak landfill , آلایندگی رسوبات , اراک , تحلیل عاملی , دفن زباله , فلزات سنگین