کمیل شمس الدینی مطلق - دانشجوی دکتری مذاهب کلامی دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
علی اله بداشتی - استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه قم، قم، ایران.
مصطفی سلطانی - استادیار گروه مذاهب اسلامی (کلامی)، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

از سده های نخست قمری، در جهان اسلام، دیدگاه های مختلفی درباره تفسیر برخی از آیات و روایات نبوی پدید آمد که بعدها صفات مذکور در آنها به صفات خبری شهرت یافتند. صفاتی که در متون دینی به خدا انتساب یافته اند، اما از نظر عقلی انتساب آنها به معنای ظاهری به او محال می نماید. چگونگی انتساب این صفات به خدا دیدگاه های تشبیه گرایی، تاویل گرایی و تفویض گرایی را پدید آورده است. سلفیان در تحلیل این صفات از دیدگاه تفویض گرایی، به معنای اثبات بلا تاویل، پیروی می کنند. آنان صفات خبری را به معنای ظاهری و حقیقی به خدا نسبت می دهند، اما خود را از فهم کیفیت آنها ناتوان می دانند. تعطیل گرایی، انکار اعجاز زبانی قرآن و امکان نداشتن شناخت خدا لازمه دیدگاه سلفیان در معناشناسی صفات خبری است. این مقاله با رویکرد تحلیلی- انتقادی، دیدگاه سلفیه در معناشناسی صفات خبری را بررسی کرده است. دیدگاه آنان بر خلاف مفاد و حتی ظاهر آیاتی است که در آنها به تدبر و تعقل امر شده است. انکار اعجاز زبانی قرآن نیز بر خلاف فصاحت و بلاغت آن است.

صفات خبری, معناشناسی, سلفیه, تفویض گرایی, تعطیل گرایی, تشبیه گرایی