علی اله بداشتی - استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه قم.
کبری خان آبادی - دانشجوی دکتری کلام اسلامی دانشگاه قم

این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا به تعریف، تنقیح و مقایسه روش تفسیری ابن تیمیه و علامه طباطبایی می پردازد و با معرفی شیوه تفسیری این دو، در گام بعدی به تحلیل پیامد هر دو روش تفسیری بر یکی از مهم ترین موضوعات قرآنی- یعنی تمایز آیات محکم و متشابه و تفسیر هر یک از این دو در نگاه آنان- توجه دارد. ارزیابی این نگرش ها واپسین گام این مقاله است که طی آن دو روش تفسیری- که یکی مبتنی بر شیوه ماثور و دیگری مبتنی بر شیوه معقول است- مقایسه خواهد شد. به نظر می رسد روش تفسیری ماثور ابن تیمیه راه معقول و مطمئنی را برای تفسیر آیات متشابه قرآن در اختیار ندارد. در مقابل، موضوعیت ممتاز عقل در روش تفسیری علامه طباطبایی، آیات محکم و متشابه را به شکلی روشمند از یکدیگر متمایز می کند و در تفسیر هر دو گروه از آیات، جانب ادب شرعی و کاوش عقلی را به موازات یکدیگر پاس می دارد.

روش شناسی تفسیر, عقلانیت دینی, محکم و متشابه قرآنی