رضا اسفندیاری(اسلامی) - دانشیار گروه دانش های وابسته به فقه، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران

بخش اصلی منابع معرفت دینی را نصوص شرعی، اعم از آیات و روایات، تشکیل می دهد. در اندیشه اصولی امامیه، به طرز خاصی استفاده از نصوص و دلالت شناسی آن به مبانی کلامی معینی درباره صفات شارع متکی شده است که ارتباط صاحب متن با متن را نشان می دهد. در لابه لای کلمات اصولیان امامیه این مبانی را می توان استخراج کرد و در شش بند برشمرد: ۱. قدسی بودن نصوص؛ ۲. وجود صفت علم، اراده و حکمت در شارع و نپذیرفتن جهل و عجز و بخل برای او؛ ۳. عرفی بودن زبان شارع؛ ۴. واقع نمایی زبان شارع؛ ۵. استقامت و انسجام درونی نصوص شرعی؛ ۶. وجود لایه های معنایی در نصوص. نتیجه پذیرش این مبانی عبارت است از: دفع شبهات هرمنوتیکی در باب عرفی بودن زبان دینی، اعجاز نصوص قرآنی و امکان تاویل صحیح در آیات قرآنی.

دلالت شناسی, زبان قرآن, زبان شارع, مبانی اصولی, متون مقدس