تحلیل گفتمان انتقادی حضرت علی علیه السلام درباره امامت با تاکید بر منابع اهل سنت

این نوشتار با روش تحلیل محتوا و با استفاده از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی بر اساس روش نورمن فرکلاف، نوع نگرش و بینش حضرت علی j را در ضمن تحلیل گفتمان ایشان درباره موضوع امامت تبیین می کند. گفتمان «امامت منصوص»، در مقابل گفتمان «رهبری انتخابی» که ملاک تشخیص رهبری را رای و اجماع امت معرفی می کند، گفتمانی است که در بستر جامعه شناختی مجال توسعه نیافت و تفکر جامعه به سمت ایدئولوژی «انتخاب» در امر خلافت نبوی به پیش رفت. حضرت علی j در دفاع از ایدئولوژی قدرت و زعامت الاهی، استدلال ها و راهبردهای خردمحور خویش را در برهه های مختلف مطرح کرد تا با ثبت سند حقانیت باور اصیل اسلامی در حوزه امامت، بر جانشینی منصوص خویش اقامه برهان کند. با توجه به اینکه جایگاه امامت منصوص و گفتمان مربوط به آن در شیعه ظهور دارد، به منظور پذیرش فرامذهبی موضوع، متون روایی و تاریخی اهل سنت محور دریافت اطلاعات لازم برای تحقیق است. نتایج، حاکی از آن است که حضرت علی j با بهره گیری از ساختارهای زبانی و ایدئولوژیکی در انتقاد از گفتمان های حاکم، در صدد بازتولید گفتمان نبوی در امر وصایت و ولایت است.

Keywords:

امامت منصوص , اهل سنت , تحلیل گفتمان انتقادی , نورمن فرکلاف