سیدمحمود انواری - کارشناسارشد رشته بیابان زدایی
حمید محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه تهران

فرسایش بادی که مرتباً چهره زمین را تغییر میدهد و عاملی برای تشدید رخداد خود محسوب میگردد به دلیل پدید آمدن شرایط نامطلوب در عناصر محیطی و بویژه در خاک می باشد. شرایط لازم برای آغاز فرسایش بادی، جدا شدن ذرات از توده خاک است و سپسباد باید توان حمل ذرات جدا شده را داشته باشد. به این ترتیب مراحل فرسایش بادی بسان فرسایش آبی شامل برداشت، انتقال و جابجایی و سرانجام رسوبگذاری است. شروع فرسایش بادی با پوک شدن و مجزا شدن ذرات خاک همراه است. خاکهای مناطق خشک به سبب فقدان و کمبود مواد آلی و هوموس ناپایدار میباشند. شوری و قلیائیت خاک در پراکنش بیشتر خاک مؤثر است. در اراضی پست با افزایش دمای محیط و خشک شدن خاک، املاح به سطح زمین آمده و ذرات خاک به آسانی از یکدیگر مجزا میگردند. پایداری خاکدانه ها یکی از عوامل پیش بینی کننده سایش سطحی و فرسایشاست و از طریق پیش بینی پایداری خاکدانه و سله ها می توان به پیشرفتهای خوبی در زمینه معادلات شار سائیدگی دست یافت. برآورد پتانسیل حمل ماسه یکی از مراحل کنترل فرسایش بادی است که با محاسبه آن می توان رخساره ها را بر اساس پتانسل حمل ماسه جهت کنترل فرسایشبادی اولویت بندی کرد و مناطقی را که در معرض هجوم ماسه های روان می باشند را شناسایی نمود. از نتایج آنالیز گرافها مشاهده گردید در رخساره هایی که سرعت آستانه ذرات خاک افزایشمی یابد DP, RDP, DSF, TSF کاهش یافته است. با استفاده از Sand Rose منطقه مشاهده گردید که مهمترین رخساره های برداشت در قطاع شمال غربی رسوبات بادی را اراضی رها شده، اراضی شور و پف کرده، بستر دریاچه هامون در خشک سالیها به ویژه در مناطقی که تردد ماشین وجود دارد و اراضی کشاورزی در زمان آیشمی باشد

فرسایشبادی، پتانسیل حمل ماسه، برآیند بادهای فرساینده، کریدورجزینک