بررسی تاثیر تاریخ های مختلف کاشت بر خصوصیات کمی و کیفی سویا در خوزستان

چکیده      به منظور تعیین بهترین تاریخ کاشت در دو رقم سویا، آزمایشی در شهرستان رامهرمز واقع در شرق خوزستان به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال ۱۳۹۵ اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه تاریخ کاشت ۱۰ مرداد، ۲۵ مرداد و ۱۰ شهریور در کرت های اصلی و دو رقم سویا شامل ۵۰۴ و سالند در کرت های فرعی قرار گرفتند. تجزیه آماری صفات اندازه گیری شده نشان داد که تاریخ کاشت اثر معنی داری بر ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، تعداد بوته در متر مربع، شاخص برداشت و درصد پروتئین دانه داشت. اثر رقم بر صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد بوته در متر مربع، وزن کل ماده خشک، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه معنی دار شد. رقم سالند در تاریخ کاشت دوم بالاترین وزن هزار دانه را با میانگین ۲/۱۴۸ گرم و در تاریخ کاشت سوم کمترین وزن هزار دانه را با میانگین ۸/۱۰۳ گرم را به دست آورد. رقم سالند در تاریخ کاشت دوم بیشترین عملکرد دانه را با متوسط ۲۰۵۹ کیلوگرم در هکتار و بیشترین عملکرد بیولوژیک را با متوسط ۳۳۰۵ کیلوگرم در هکتار را به دست آورد و در این صفات اختلافش با رقم ۵۰۴ در تاریخ کاشت اول و سوم معنی دار نبود. در تاریخ کاشت سوم رقم سالند کمترین عملکرد دانه با متوسط ۵۰۶ کیلوگرم در هکتار و کمترین عملکرد بیولوژیک را با متوسط ۹۴۷ کیلوگرم در هکتار به دست آورد. درصد روغن دانه در هیچ کدام از صفات معنی دار نشد ولی در تاریخ کاشت سوم کمتر از دو تاریخ کاشت دیگر بود. درصد پروتئین دانه تحت تاثیر تیمار تاریخ کاشت قرار گرفت و در تاریخ کاشت سوم کاهش آن معنی دار شد. وزن هزار دانه با درصد پروتئین دانه همبستگی مثبت معنی دار در سطح یک درصد داشت، که این مطلب نشان می دهد که با افزایش وزن دانه، پروتئین بیشتری در دانه ذخیره می شود. در نهایت بر اساس یافته های این تحقیق، می توان رقم سالند را برای تاریخ کاشت ۲۵ مرداد و رقم ۵۰۴ را برای تاریخ کاشت ۱۰ مرداد و ۱۰ شهریور در منطقه مورد مطالعه توصیه نمود.  

Keywords:

کلید واژه ها: اجزای عملکرد , درصد پروتئین دانه , درصد روغن دانه , عملکرد دانه , همبستگی